Выбрать главу

Кацярына Іванаўна зачыніла за сабой веснічкі і спынілася, заўважыўшы побач з Верай Карлушу. Яе здзіўляла гэтае сяброўства. Маці і раней прыкмячала ў паводзінах дачкі асаблівую далікатнасць, абвостраную праніклівасць. I як яна непакоіцца за Паўліка, і як перажывае за бацьку... I памочніца, і заступніца.

— Ну, што тут у вас? — Кацярына Іванаўна ступіла наперад і зноў спынілася.

— Я Паўліка пакарміла і Карлушу пачаставала.

— Дабаўкі не просіць?

— Не-е... Сярожка яшчэ на рыбалцы, сам рана прачнуўся.

— А бацька?

— Дома, спіць...

— Зноў занядужаў, — з горыччу сказала маці. — I калі ўжо ўсё гэта скончыцца?

Карлуша ўзмахнуў крыламі і лёгка ўзняўся ўверх. Зрабіўшы круг над хатай, ён апусціўся на всршаліну клёна. Сеў, агледзеўся навокал і гучна абвясціў:

— Ка-ар, ка-ар...

Кацярына Іванаўна падышла да Веры, таксама паглядзела на клён, дзе сядзеў Карлуша, і ўздыхнула:

— Што нам рабіць? Што-о? I хто толькі гэтых спекулянтаў прыструніць? Гандлююць, на чужых слязах багацеюць...

— На мінулым тыдні міліцыя была, шукалі, нічога не знайшлі, — матчын настрой перадаўся і Веры, пазбавіўшы яе той лагоднасці, калі яна частавала Карлушу і любавалася белымі кветкамі язміну. Што і казаць, спусцілася з неба на зямлю.

— Шукалі? — перапытала маці. — Хіба так шукаюць? Магарыч ім вочы слепіць. Усе ж ведаюць, што Ігналь свой бровар абсталяваў ў лесе... А што з гэтага? — Кацярына Іванаўна за-моўкла, махнула рукой і пайшла да дзвярэй. Ужо на ганку спынілася і азірнулася:

— Сёння я дзяжуру на ферме. А табе, дачушка, трэба ісці ў школу?

— Не, мы ўчора закончылі практыку.

— Да абеду буду дома, можаш пакуль пагуляць. Я Маліну падаю, потым у поле прагоніш. Паўліка пакатаеш і за Сярожкам прыгледзь...

— Добра, я зараз схаджу за Сярожкам, ён жа яшчэ не снедаў.

— Схадзі, — згадзілася Кацярына Іванаўна і адчыніла дзверы ў сенцы.

Вера крыху пастаяла ў роздуме пасярод двара, усё яшчэ знаходзячыся пад уражаннем размовы з маці...

«Чаму так з татам? Мама вунь як перажывае... Колькі ўжо горкіх хвілін перапакутавала, колькі слёз выплакала... А дзе шукаць паратунак, у каго прасіць збавення? I хто дапаможа?»

Людзі спачуваюць, прапаноўваюць адправіць бацьку ў спецыяльную бальніцу, але ж ён адмаўляецца, яшчэ і крыўдуе: «Я не хворы, мяне не трэба лячыць...»

Яны і да бабкі-шаптухі звярталіся за парадай-рэцэптам. Можа, ёсць цудадзейныя лекі ад дурной хваробы? Ці вада замаўляная, ці якія зёлкі? Тапелец і за саломінку хапаецца...

Хаця што гэтыя шэпты-замаўлянкі?! Вунь над Паўлікам як чаравалі, злога духа выганялі: шэптамі, вадой свянцонай, матчынымі слязьмі з праполісам... А Верын начны візіт з Паўлікавымі валасамі на могілках? Колькі было страхоцця! Вера потым сама хадзіла некалькі дзён як непрыкаяная. I што Паўлік? Ён па-ранейшаму слабы ў нагах і не размаўляе, хоць яму ўжо за тры гады. Вось дзе пакуты...

Так і з бацькавай хваробай — нібы якое пракляцце. Ён жа, калі зап'е, усё больш слязу пускае, скардзіцца на свой лёс, на жыццё, на розных там прайдзісветаў што давялі яго да апошняй мяжы...

Пошукі паратунку прывялі нават да вядомага экстрасенса, да якога людзі, прыбітыя горам, дабіраюцца за тысячы кіламетраў. Едуць з апошняй надзеяй: а раптам дапаможа? Нездарма розныя чуткі па свеце блукаюць, здзіўляюць сваёй неверагоднасцю: сляпыя пачынаюць бачыць, калекі хадзіць, глухія чуць...

Вось і маці ўгаварыла бацьку з'ездзіць да экстрасенса. I з'ездзілі, двое сутак былі ў дарозе: аўтобусам, электрычкай, цягніком. Праз усю Беларусь. Толькі дарэмна падарожнічалі: экстрасенс адмовіўся лячыць бацькаву нямогласць, маўляў, запой — не яго хвароба...

Маці расказвала, што хворыя прыязджаюць да экстрасенса па некалькі дзесяткаў чалавек кожны дзень, нават з Сібіры. I ўсе становяцца ў чаргу да калодзежа, з якога лекар набірае святую ваду, штосьці шэпча над ёю, а потым разлівае прыезджым у розны посуд.

«Але ж чаму тады ён пашкадаваў сваёй вады для таты? — думае Вера. — Чаму? Хоць бы якую шклянку...»

Карлуша ўсё яшчэ сядзеў на вяршаліне клёна і, здаецца, сачыў за Верай, якая ў нерашучасці стаяла пасярод двара, удыхаючы прыемны пах язміну.

Аднойчы яна пачула пра нейкую рэдкую лекавую расліну, якая расце ў лесе і якую амаль што нельга знайсці. Карэнне цуда-расліны вылечвае любую хваробу. Гэтую навіну Вера пачула ад бабкі-шаптухі, якую прывозілі да Паўліка. Ці не выдумка ўсё? Бабка, праўда, не назвала тую дзівосную расліну, мусіць, у сакрэце трымае.