Zapanowało przez chwilę milczenie. Wszyscy palili pożądliwie, kłęby dymu unosiły się nad biurkiem.
— Ubarwiłeś trochę tę wypowiedź — rzeki Kolanko. — Wątpię, czy Jan Stryć tak właśnie mówił.
— Trochę — przyznał Kubuś zgodnie — ale jej sens oddałem ściśle i wiernie. Nowa — dewiza życiowa Jana Strycia: „nie ma silnych!” pochodzi wprost od niego.
„Skąd on to wszystko wydostał? — gryzł się w duchu Kolanko. — Skąd on to wie, ten smarkul, jak on to zdobył?” Ale żadna siła pod słońcem nie zmusiłaby go do zadania Kubusiowi tych pytań.
— Słuchajcie, chłopcy, brakuje mi tylko jednego ogniwa — rzekł redaktor naczelny.
— Masz, czytaj. — Kolanko podał mu numer „Życia Warszawy” z zakreśloną czerwonym ołówkiem wzmianką. Redaktor naczelny ogarnął notkę jednym spojrzeniem, przygryzł lekko dolną wargę i powiedział:
— Rozumiem. W porządku. Słuchaj, Kuba, zostaw nas samych. Wiesz. takie sprawy z zakresu życia uczuciowego twego pryncypała, mistrza, wychowawcy i ideału — redaktora Kolanki, o których prawdziwy mężczyzna rozmawia tylko w cztery oczy. W sześć jest już trudniej.
Kubuś wziął pięć papierosów i wyszedł. Redaktor naczelny podszedł do okna, włożył ręce w kieszenie i zapatrzył się na podwórze.
— Nie mów nic — powiedział cicho, nie odwracając się do Kolanki — wiem, co chcesz powiedzieć.
— Nie wszystko — odparł Kolanko, bawiąc się ołówkiem. — Muszę ci jeszcze zająć trochę czasu opowiadaniem o ostatniej pasji pewnego młodego lekarza, nazwiskiem doktor Witold Halski. Otóż doktor Halski spędza ostatnio bezsenne noce, łamiąc sobie głowę nad następującą zagadką.
Gdy skończył, redaktor naczelny odwrócił się z powrotem od okna.
— Teraz wiem wszystko — rzekł powoli. — Nawet to, co cię rozsadza, od czego wprost pękasz. No, powiedz wreszcie, wyrzuć z siebie, złap mnie za klapy, wytrząśnij ze mnie odpowiedź, krzycz! Przecież znam cię szesnaście lat i wiem, że nic na świecie nie jest w tej chwili dla ciebie ważne, że nic nie istnieje, prócz jednego jedynego, zasadniczego pytania: kiedy my się włączymy do partii? My — to znaczy „Express Wieczorny”!
Kolanko uśmiechnął się. I milczał. Widać było, jak bardzo jest zadowolony. „Złapało go! — pomyślał nie bez złośliwej uciechy. — Już teraz nie będzie miał spokoju, tak jak ja. Już go trzyma. Biedny Stefan”.
Redaktor naczelny chodził wolnym krokiem po dywanie, dymiąc jak komin. Mimochodem sprawdził, czy drzwi są dobrze zamknięte. Potem, od niechcenia — czy słuchawka leży prawidłowo na widełkach telefonu. Wreszcie zatrzymał się przed Kolanka, który spojrzał nań z uwagą. Wiedział, że za chwilę usłyszy coś ważnego.
— Posłuchaj — rzekł redaktor naczelny — to, co ci mówię, przeznaczone jest wyłącznie dla ciebie. Przedwczoraj mianowany został specjalny pełnomocnik do walki z chuligaństwem na terenie Warszawy. Jest to wiadomość ściśle poufna, sam fakt stworzenia takiego stanowiska nie został podany do wiadomości publicznej, co wskazuje na to, w jak ważkiej i skomplikowanej problematyce obraca się sprawa chuligaństwa. Pełnomocnik wyposażony został w daleko idące uprawnienia.
Oczy Kolanki były samą uwagą.
— Jest to młody, podobno bardzo zdolny oficer z Komendy Głównej MO — kontynuował redaktor naczelny. — Mówi się o nim jako o wschodzącej gwieździe w swym zawodzie.
Chwilę milczeli. Po czym Kolanko rzekł:
— Czy mógłbyś mi powiedzieć jego nazwisko?
„Szesnaście lat. — pomyślał szybko redaktor naczelny — szesnaście lat. Kochany chłopak, tylko trochę zanadto lubi wódkę. Ale cóż?”
— Owszem — rzekł po niedostrzegalnym momencie wahania. — Owszem. Nazywa się porucznik MicHal Dziarski.
— Dziękuję — rzekł Kolanko, niedostrzegalnie oddychając z ulgą. Był wściekły na siebie, że zadał to pytanie. „Wspaniały facet, ten Stefan. — pomyślał z wdzięcznością. — Co by to było, gdyby nie mógł albo nie zechciał odpowiedzieć. Straszliwa sytuacja.” Po czym dodał:
— A o tym, kiedy my zaczniemy tasować karty, nie myśl na razie. My — to znaczy „Express Wieczorny”. Daj im zagrać kilka pul singla, a potem otworzymy raz w ciemno i zdublujemy na widno. Dobra? Tym bardziej iż należy się liczyć z tym, że porucznik Dziarski usiądzie już niebawem na czwartej ręce. No, tymczasem.
Otworzył drzwi. W sekretariacie przyjął go skłębiony tłum czekających i wrogie okrzyki: — Jak można tak długo! — miotał się komentator polityczno — ekonomiczny. — My mamy naprawdę, rzeczywiście ważne sprawy! — pieniła się ze złości pani redaktor kulturalny w typie odwiecznej sawantki i sufrażystki. W drzwiach stał uśmiechnięty redaktor naczelny. — Proszę. Proszę bardzo. — powtarzał.
W redakcji miejskiej Kuba leżał na stole, jadł bułkę z kiełbasą i wertował szybko bieżącą prasę codzienną i tygodniową. Kolanko stanął przy biurku, przekładając machinalnie anonse, zaproszenia, komunikaty.
— Kubuś — powiedział — na miasto! Załatwisz dziś dyrekcję barów mlecznych, krótki wywiad z konserwatorem baszt staromiejskich, nowiny z przemysłu terenowego, otwarcie muzeum filatelistycznego, zakłady wyrobu termoforów, zaopatrzenie sklepów WSS w drożdże. Pięknie zrobiłeś dziś tego Strycia, nie ma co. Ale to jeszcze nieaktualne. — Kolanko chwalił, nie patrząc na Kubusia.
— Nie mam żalu do nikogo — rzekł Kubuś pogodnie. — To była sprawa honoru.
Wyjął z szuflady butelkę taniej wody lawendowej i przetarł ręce. Włożył kurtkę, nastawił kołnierz, poprawił muszkę.
— Kubusiu — odezwał się miękko Kolanko, siadając na biurku. — Posłuchaj: jesteśmy jak cierpliwi ogrodnicy, grzebiący w zachwaszczonym ogrodzie. Musimy mieć czujne oczy i czułe ręce. Uważaj, synku — w tej chwili kładę w twój mózg woskową tabliczkę jak płytę gramofonową przed nagraniem i żłobię na niej pierwszy rowek. Dziarski. MicHal Dziarski. Zapamiętaj sobie to imię i nazwisko, a zarazem zapomnij, jak się je wymawia. Natomiast miej oczy i uszy otwarte i gdziekolwiek lub kiedykolwiek w ciągu najbliższego czasu dowiesz się o nim czegoś, notuj to sobie pilnie na swej woskowej tabliczce. Chcę wiedzieć o tym nazwisku i jego właścicielu wszystko, co zdobyć mogą tacy dwaj ludzie jak ty i ja. Zrozumiałeś?
Kubuś kiwnął poważnie głową. I wyszedł.
Kolanko stanął przy oknie i zapalił papierosa. Za wąwozem torów kolejowych rozciągała się zachodnia Warszawa: dachy, resztki ruin, kompleksy zabudowań fabrycznych Towarowej, Karolkowej, Złotej, Łuckiej, Grzybowskiej, Krochmalnej. — Moje miasto — szepnął Kolanko — kocham je jak myśliwiec, którego sensem i chlubą jest niezawodna orientacja. Dlatego jestem dziennikarzem.
Otworzył szufladę i wzrok jego padł na książkę Kischa. Rozwarł ją, zaczął czytać. „Dziennikarstwo sentymentalne — pomyślał po chwili — ale miłe i smaczne.” — Zagłębił się wygodnie w fotel i w książkę.
Ocknął się na dźwięk telefonu. — Tu ja, Kuba — usłyszał w słuchawce. — Co jest? — Nic specjalnego. Robi się pogoda. — Telefonujesz, żeby mi to zakomunikować? — Nie, nie tylko, Chciałem powiedzieć panu redaktorowi, że jestem głodny. — To idź na obiad. — Właśnie zamierzam to za chwilę uczynić. Mam straszny apetyt na zrazy z kaszą. — Niezłe. Dziękuję ci za ścisłość informacji. Tylko co to mnie obchodzi? — Doprawdy? Nic a nic? Szkoda. No to do widzenia. — Żegnaj, młody patafia — nie! — Aha! Aha! Byłbym zapomniał na śmierć. Chciałem jeszcze panu powiedzieć, że niejaki pan MicHal Dziarski jest skarbnikiem Warszawskiego Towarzystwa Filatelistów. Całuję pana redaktora w policzek. — Kuba!.. — Po drugiej stronie drutu nie było już nikogo.