Istnieje cała szkoła w fonetyce, upatrująca różnice akcentów w wymowie poszczególnych głosek. Różnice w wymawianiu głoski „r” demaskują szereg narodowości, a nawet synów poszczególnych miast. Na ogół sądzi się mylnie, że najbardziej charakterystyczna dla Warszawy wymowa polega na zmiękczaniu głoski „sz” do „ś”. Rzeczywiście — akcent warszawski zawiera w sobie i tę osobliwość; jednak głoską, po której warszawiak najnieomylniej rozpozna warszawiaka, jest litera „1”. Warszawskie „1” ma dźwięk owiniętego w flanelę metalu. Słowo „obywatel” zabrzmiało w ustach Dziarskiego tak, że nikt z ludzi, urodzonych pomiędzy Olszynką Grochowską a Cmentarzem Wolskim i Bielanami Służewcem, nie mógłby mieć najmniejszych wątpliwości, że stoi przed nim rodak, krajan, ziomek i pobratymiec.
O godzinie czwartej Dziarski zamknął swój pokój na klucz, włożył szarą jesionkę i granatowy kapelusz i opuścił gmach Komendy Stołecznej. Przeszedł Długą do placu Krasińskich i dalej do Freta, stamtąd Mostową, wśród wykańczanych staromiejskich kamieniczek i świeżo zaczętych budów, na Szeroki Dunaj i przestąpił próg małej, narożnej restauracji o nazwie „Rycerska”. Usiadł na surowym zydlu w nisko sklepionej salce i zamówił flaki oraz sztukę mięsa z chrzanem. Zanim kelner przyniósł mu zamówione danie, wyciągnął z — kieszeni kilka kartek maszynopisu i czytał je z wyraźną satysfakcją. Skończywszy, rzekł półgłosem: — Dobre. — i klepnął z zadowoleniem stojącą obok ogromną zbroję rycerską w okolice pancernych nagolenników, w miejsce, którego średniowieczny rycerz używał najczęściej do siadania na swym wierzchowcu. Spojrzał na zegarek i zabrał się do jedzenia, które stawiał przed nim kelner. Kelner, jak to kelner, nie mógł się powstrzymać od rzucenia okiem na leżący na stole maszynopis. Widniał na nim napis: „Sprawozdanie z działalności Zarządu Warszawskiego Towarzystwa Filatelistycznego”.
Redaktor Edwin Kolanko przeciął Rynek Starego Miasta w kierunku strony Barsa. Zatrzymał się chwilę na wprost wąskiej, wysokiej kamieniczki o dwuokiennej fasadzie, zdobnej w brunatne sgraffito, pełne tłustych amorków, rogów obfitości, owoców i ciężkich kiści winnych gron. Po czym wszedł do sieni przez łukową, wąską, okładaną głazami bramę.
W pierwszym pomieszczeniu stał zamczysty, czarny kredens i wisiały mahoniowe, dostojne gabloty. Pod szkłem gablot barwiły się znaczki pocztowe najróżniejszych wymiarów, gatunków i kolorów, schludnie poszeregowane, opatrzone podpisami. Wnętrze pełne było rozmawiających ludzi; w grupach dyskutujących uderzała rzadka pogarda dla różnic wieku: starsi zażywni panowie wymieniali uwagi z odzianymi w przewijane spodnie chłopcami, którym uwielbienie dla Karola Maya i rozgrywek szmacianką paliło się jeszcze w oczach, różnorako ubrani mężczyźni w kwiecie wieku sprzeczali się żywo z chudymi młodzieńcami o obliczach pełnych pryszczyków i zapału. Kolanko przecisnął się ku widniejącym w głębi schodom: rozciągała się nad nimi dębowa, ciemna powała, z której zwisał piękny, mosiężny pająk z polskim orłem. Schody były także pełne ludzi. Ktoś pociągnął Kolankę za rękaw. — Ma pan ze sobą swój klaser? — posłyszał obok siebie młody głos. Poniżej, równie młodziutka, może czternastoletnia twarz o zezowatym spojrzeniu spoza drucianych okularów wpatrywała się weń badawczo. — Co? — spytał zdezorientowany Kolanko.
— Czy co mam? — Aach. — rzekła twarz — przepraszam. Wziąłem pana za filatelistę. Widzę tu pana po raz pierwszy, myślałem: „Jakiś nowy, trzeba przyskoczyć, może się coś zahandluje, jakaś wymiana” — rozumie pan?… — Rozumiem — rzekł Kolanko, trąc podbródek. — Czekaj. — dorzucił szybko; olśniła go nagła myśl. — Lubisz ciastka? — spytał. — Lubię — rzekła obojętnie twarz w drucianych okularach — ale co z tego? A zresztą to nieważne. Ważne są serie całostkowe i nadruki. Tylko to mnie interesuje. — Szkoda — westchnął Kolanko — dysponuję większymi ilościami ciastek. Wprost nie wiem, co z nimi robić. — Twarz przeciągnęła ręką o brudnych paznokciach po przylizanych na mokro najeża włosach. — Trudno — powiedziała twarz — oprowadzę pana po wystawie. — Weszli razem po schodach na górę. — Jak się nazywasz? — spytał Kolanko. — Wasiak. Anzelm Wasiak. Za chwilę odbędzie się oficjalne otwarcie wystawy — dodał. — Wiem o tym — rzekł Kolanko. — Po to tu przyszedłem. — A, więc interesuje się pan filatelistyką? — spytał Anzelm Wasiak. — Bardzo — rzekł Kolanko. — Ostatnio interesuję się nią wyjątkowo.
— Proszę państwa! — rozległ się w głębi sali trochę drżący, starczy głos. Wszyscy odwrócili się ku niewielkiemu panu o wyglądzie emerytowanego profesora — otwieram uroczyście jubileuszową wystawę Warszawskiego Towarzystwa Filatelistycznego. — Kto to jest? — spytał Kolanko. — To nasz prezes — rzekł Anzelm Wasiak z dumą i przywiązaniem w głosie. — A ten pan obok, w brązowej marynarce? — spytał Kolanko z nieomylnym instynktem. — To nasz skarbnik, pan Dziarski. Wspaniały znawca problematyki ząbkowania. — Czego?… — spytał Kolanko z wysiłkiem na twarzy. Pomyślał: „Może to inny Dziarski? Dziarski pediatra?” — Ząbkowania — powtórzył Anzelm Wasiak. W głosie jego zabrzmiała pogarda. — Anzelmie — rzekł Kolanko z ulgą — zgłoś się pod ten adres, gdzie oczekiwać cię będzie dowolna ilość ciastek. A teraz żegnam cię. Potrzebuję nieco samotności, by przyjść do siebie po tylu nowych wrażeniach. Aha, ale o tym — dodał, podając Anzelmowi swą wizytówkę z adresem redakcji — ani mru-mru. Pragnę zachować swoje incognito. — I zostawił go przejętego nabożnym zdumieniem, które u ludzi do lat czternastu jest częstym następstwem bezbrzeżnej pogardy.
Prezes przemawiał krótko i zwiedzający zwrócili się znów ku gablotom. Zewsząd dochodziły strzępy rozmów: — Błąd na kliszy. Cały arkusz zepsuty. — Obiegowe z królową, brunatno — fioletowy za trzydzieści centymów, mam go u siebie w klaserze. — Kolanko sterował ku brązowej, welwetowej marynarce. Dziarski stał pośrodku sporej grupy i mówił —.falsyfikaty mają sfałszowany nadruk i ząbkowanie jedenaście i jedenaście i pół. Prześwit poziomy zera wynosi jeden koma sześć, zaś wymiar krzyża, mierząc po liniach zewnętrznych, wynosi pięć koma dwa. Nadruki wykonano kolorem czerwonym lub karminowym. — „Niech to diabli! — zaklął w duchu Kolanko — nic nie rozumiem”.
Uwagę jego przykuł na chwilę mocno zbudowany, młody człowiek średniego wzrostu, z książką pod pachą. Ubrany był w wyzywający kraciasty płaszcz o szerokich ramionach, z fałd jaskrawego, wełnianego szala wyłaniał się gruby, smagły kark, z całej jego postaci biła sprężona, zmagazynowana siła. Twarz młodzieńca określał złamany po boksersku nos, był to nos wyjątkowo surowo potraktowany, zgnieciony na czubku i włamany u samej nasady; nie ulegało żadnej wątpliwości, że obrażenia te pochodzą z chlubnych zmagań na ringu. Małe, ciemne oczy po obu stronach owego wyrazistego nosa wpatrzone były z całkowitym oddaniem w pełne filatelistycznych walorów gabloty.
— Przepraszam najmocniej! — zawołał Kolanko, odwracając się niezręcznie i uderzając z całej siły półobrotu kogoś w głowę. Zapatrzył się na faceta o wiele mówiącym nosie i teraz chwytał potrąconego przez siebie, niskiego, drobnego pana za ramię, jakby pragnąc uchronić go przed upadkiem.
— Proszę stokrotnie o wybaczenie. Tu tak ciasno. — tłumaczył się Kolanko. Potrącony podniósł — spokojnie z podłogi melonik. — Nie szkodzi — uśmiechnął się. — Zdarza się. — „Biedny filatelista. — pomyślał ze współczuciem Kolanko — melonik, sztywny, gumowy kołnierzyk z różkami, sakpalto z aksamitnym kołnierzem, parasol. Klasyczny buchalter i filatelista”. — Doprawdy nie szkodzi — dodał poszkodowany, ocierając skrupulatnie rękawem kurz z melonika — nie ma o czym mówić, proszę pana. — Jego żółta, jakby kościana twarz o mądrych, czarnych oczach wyrażała swobodną uprzejmość. Skłonił się raz jeszcze Kolance, odwrócił się i ruszył wolno między zwiedzających. „Właściwie facet jest osobliwy — pomyślał Kolanko — coś w nim jest”. Istotnie — twarz i postać niskiego pana w meloniku nacechowana była jakąś ostentacyjną chytrością dość zawiłego gatunku, jakby człowiek ten chciał powiedzieć: „Patrzcie, jaki jestem ostentacyjnie przebiegły, a skoro to widzicie, możecie słusznie i bez trudu posądzać mnie o zamaskowaną głupotę”. Była to więc skomplikowana charakteryzacja: udawać głupiego jest łatwiej, trudno jest tylko wtedy ukryć udawanie; natomiast pełny sukces osiąga się, udając mądrego w ten sposób, aby wszyscy dostrzegli, że się udaje, i mówili: jaki ten facet jest w gruncie rzeczy głupi. „Melonik? — zastanowił się Kolanko — kto dzisiaj nosi melonik?”