„Żadnych milicjantów teraz — myślał Geniek Śmigło — wszystko w zajezdni. Po drodze nikt z tego pudła nie wyskoczy. A w zajezdni porozmawiamy z tym w berecie”. Nacisnął gaz, przechylił się z wysiłkiem przy kole i czerwone, długie cielsko chaussona skręciło raptownie w Żelazną, budząc zdumienie w spojrzeniach tramwajarzy, regulującego ruch milicjanta i — przechodniów. „Ciekawe, czy jeszcze gonią?” — pomyślał Geniek. W zewnętrznym lusterku nic nie było widać, albowiem dorożka bagażowa o wyładowanej ludźmi platformie trzymała się tuż za autobusem, po prawej stronie, nie schodząc zajadle z tropu.
Przy zbiegu Żelaznej i Leszna Geniek musiał przyhamować, na jezdni stworzył się zator. Czując konwulsyjne podrygi hamowanego wozu facet w berecie błyskawicznie zatopił zęby w trzymającej go za szyję ręce. Ręka puściła, pan z bokobrodami krzyknął; — Auuu! — i spojrzał trochę ślamazarnie wokoło, zaś facet w berecie skoczył na równe nogi, rzucił się do przodu, w ręku jego błysła pełna butelka wódki, którą z całej siły uderzył podrywającego się Genka w głowę, szarpnął z łoskotem przednie drzwi i wypadł na ulicę. Geniek poczuł tępy ból, lecz natychmiast oprzytomniał: spływająca z czapki wódka paliła mu oczy i wargi, zaś siła ciosu została w dużej mierze zamiłowana przez wspaniałą, sztywną czapkę. Wstał nieco chwiejnie od kierownicy i usiłował dźwignąć pana z baczkami w górę. Nie byłoby to w żadnej mierze wykonalne, gdyby pan ten nie zebrał w końcu trochę sił, nic przyszedł wreszcie do siebie i nic dźwignął się sam na siedzenie. — Zawołać Pogotowie? — spytał Geniek — a może milicję? A może podwieźć pana do Pogotowia? — Potężny pan z baczkami potrząsnął kilkakrotnie głową jak wychodzący z wody, ogromny pies z rasy świętego Bernarda. Odetchnął głęboko, pierś jego wzniosła się miarowo jak parowy tłok, jego niebieskie, niewielkie oczka spojrzały na Genka z łagodną wdzięcznością. — Nic, nie — powiedział — proszę sobie nie sprawiać kłopotu. Już jest dobrze. Takie niesforne wisusy. — powiedział miękko, jak dobry, nieporadny wychowawca. Geniek uśmiechnął się ze złośliwą ironią: — Panie, o mało pana nie zabili. — O nie, to nie tak łatwo! — uśmiechnął się tkliwie pan z baczkami, jakby przepraszając, że nie jest tak łatwo go zabić. — Czy wysiądzie pan teraz, czy podrzucić pana kawałek. Lecimy do zajezdni — rzekł Geniek. — Pojadę z panem — rzekł nieoczekiwanie pan z baczkami — jest późna godzina. Mogą jeszcze panu zrobić jakąś krzywdę. Pojadę z panem, będę o pana pewniejszy. — Nie bądźmy dziećmi. — zaczął Geniek — jesteśmy przecież w mieście. — Pojadę z panem — powtórzył stanowczo pan z bokobrodami.
— Jestem panu winny wdzięczność. Ruszył pan mi na pomoc ze szlachetną odwagą, teraz ja czuwam przy pana boku, panie. — Śmigło. — rzekł trochę oszołomiony tą staroświecką rycerskością Geniek — Eugeniusz Śmigło. — Moje nazwisko brzmi Kompot, a imię Fryderyk — przedstawił się pan z baczkami. — Jestem szczęśliwy z poznania pana w tak niezwykłych okolicznościach. Wierzę, że zostaniemy przyjaciółmi — rzekł serdecznie, wyciągając rękę. Skurczyk nie zwracał na nich uwagi, liczył obojętnie pieniądze, rozwalony na ławce w środku wozu; takie rozmowy i sceny nic mu nie mówiły, w życiu nie słyszał o Walterze Scotcie ani nie czytał „Rodu Rodriganda”. Geniek usiadł za kierownicą, przygryzł wargę z bólu, ujmując koło, autobus ruszył. Na stopniu wejściowym majaczył jakiś niepozorny kształt, może czepiający się wozu chłopak. Z tyłu ruszyła za autobusem linii 100 dorożka bagażowa. Pomiędzy sześciu postaciami o nastawionych kołnierzach siedział facet w berecie i mówił: — Butelka się nie zbiła, bo upadłem na tego wielkiego, na miękkie, jak mnie ten szoferak złapał za skok. Zapłaci się teraz tym lamusom. ten kierowca, kij mu w oko, uważacie, nie ma prawa żyć gdzie indziej, jak w szpitalu. Inaczej nie mamy się co pokazywać obywatelowi Kudłatemu. Możemy od razu do łopaty po takiej zasypie. — i poprawił wierny beret, który tkwił niezłomnie na czubku głowy.
Autobus przejecHal Leszno i skręcił w Nowotki: minąwszy Muranów jecHal dość wolno wśród nowych budów i pustych połaci dawnego getta. Przestrzenie za budowami przecinała ciągnąca się aż ulicą Zamenhoffa bocznica kolejowa: pomiędzy Inflancką a Nowotki rozciągało się rozległe pole, pełne wzgórz i dolin sformowanych ze zwałów ceglanej stłuczki, pośrodku pola stał nieruchomy pług mechaniczny. Za dnia orał tę ceglaną pustynię pasmami bruzd i skib, z których tworzyły się ceglano — piaskowe diuny i wydmy. W głębi, na ulicy Inflanckiej, ciemniał ogromny kompleks autobusowej zajezdni.