Я ведаю для гэтага толькі адзін шлях. Нясі мяне далей, пералёт-трава. Нясі мяне далёка-далёка. Нясі ў мінулае, якога я не памятаю. Нясі ў мінулае, якога я не бачыла. Не гляджуся ў цябе болей, жывое люстэрка, дарунак спадарожніка часу. Шапаціць пералёт-трава. Цяжка ў цёмным часе.
...Цяжка. Але я не згубілася. Я прыйшла да цябе праз гады і стагоддзі. Іскрылася, нібы чароўнае люстэрка, яснавокае возера. Вілася ля яго нябачная простаму воку празрыста-блакітная стужка. Чакала, пакуль нехта пацягне за яе і зматае ўсё чыста возера ў невялікі мяккі клубочак.
Ужо ўсе пра мяне забыліся, а ты стаміўся мяне чакаць. Але я не пакінула верыць у легенду. І ўчула, што казалі. Казалі, быццам некалі быў на месцы возера прыгожы і вялікі горад, у якім мудра княжыў і добры, і слаўны. Квітнеў горад, радаваўся люд. Пакуль аднойчы не паплылі чорнымі хмарамі да горада незлічоныя чужынскія раці. І змаладушнічаў тады слаўны, не рашыўся біцца з ворагам. Паклікаў чарадзеяў ды вешчуноў, папрасіў у іх ратунку. Мовілі тыя абазнаныя: «Ёсць чарадзейства вялікае, княжа. Яно і стане тваім ратаваннем. Тваім і твайго горада, тваіх людзей. Ператворым мы горад у возера, а ўсіх чыста людзей — у лілеі. Пабачыць вораг не горад з людзьмі, а возера з лілеямі. Змушаны будзе вярнуцца ні з чым.» І ўзрадаваўся князь такому цуду, бо не верыў у моц гартаваных мячоў сваёй дружыны, не спадзяваўся на абаронцаў горада.
«Што ж ты нарабіў, Белаполь!» — хочацца закрычаць праз час, але сцінаецца ў часе мой голас. Сцінаецца ў часе маё сэрца.
— А чаго ж ты чакала, прыгожая, мілая. Смеласці ды рашучасці? — гаворыць мне жывое люстэрка голасам спадарожніка часу. — Не быў ён аніколі палахліўцам, але так баяўся. Так баяўся не дачакацца цябе. Ці памятаеш вашую сустрэчу? Ці памятаеш, што ён табе абяцаў?
Гляджу на возера, усё у самотных лілеях. Я не ведала тады твайго імя, Белаполь, але ўжо даўно зразумела, што гэта быў ты. Цягнуцца лелеі да сонца, нібы жывыя, нібы сапраўдныя людзі. Раз на стагоддзе даецца выкупленне. Калі знойдзецца нехта, які пацягне за блакітную стужку ды зматае ўсё возера ў клубочак, тады вернецца горад, ператворацца лілеі зноў у людзей. Я прыйшла ў шчасную хвіліну, Белаполь. Пацягну за гэтую блакітную стужку.
Пацягну за яе лёгкую, мяккую, хоць так балюча яна рэжа рукі. Мне не хочацца думаць, што гэта з-за маёй віны сталася возера, сталіся лілеі. Я не думаю, што гэта з-за мяне. Ды жывое люстэрка дадае жалю. Тваёй воляй, спадарожнік часу:
— А з-за каго ж яшчэ, мілая? Здзівіўся вораг, пабачыўшы возера з лілеямі, пакінуў наш край. Але не вярнуліся людзі, не вярнуўся горад. Глядзі сама, ты спазнілася на стагоддзі.
Магутнае ўчыненае чарадзейства. Вернуцца ўсе, радасныя ды жывыя. Матаецца блакітная стужка. Паказаліся ўжо з вады высокія званіцы. Я ніколі не ўспамінала пра цябе, Белаполь. Я не думала пра тваё абяцанне. Знікае возера, адмяняюцца чары, адкрываецца новы свет. І ты, князь Белаполь, выходзіш сустрэць мяне. Выходзіш сустрэць першым.
— Прабач мне, што ішла занадта доўга. Але цяпер адмоўлю ўчыненае чараўніцтва, ратую твой горад і тваіх людзей.
— Я рады бачыць цябе, як рады зноў бачыць сонца. Я столькі часу глядзеў на свет з азёрнага скрозьдоння. Ды мушу засмуціць цябе ў гэтае радаснае імгненне. Не так сабе ператварыўся горад у возера. Вялікі цуд вядзе за сабою вялікую страту. Абяцалі мне чарадзеі ды вешчуны ратаваць мой горад, але толькі тады, калі пакіну я сваё каханне — свой лёс.
І чаму ж мне мроіцца ў тваіх словах, князь Белаполь, стракаценне белай сарокі. Абяцала вярнуцца, абяцала мяне дагнаць. Ці не ад яе, яе адной, я столькі ўцякала праз час.
— Пакінуў я сваё каханне да цябе — свой лёс. Толькі не хачу без яго жыць на белым свеце. Вяртацца мне назад, у празрыстую тонь, дзе быць не жывым і не мёртвым. Бачыць белы свет, але быць пазбаўленым яго. Прабач мяне. Скажы, што я для цябе быў хоць нечым, скажы, што будзеш мяне памятаць.