Выбрать главу

Ён сказаў некалькі слоў, якія, на яго думку, павінны былі падбадзёрыць Маню, нібы сапраўды разумеў, паспачуваў ёй і развітаўся.

На вуліцы пад халодным дажджом аблаяў сябе: «Ідыёт! Навошта было спяшацца! Усю справу сапсаваў! Не, у разведцы было прасцей: наблізіўся да праціўніка — і хапай яго. А тут паспрабуй дабярыся да гэтага Карунова. Жовель і тая патрабуе свайго падыходу. Але нічога, усё адно я цябе адшукаю, Каруноў! Вось толькі ключык да Мані падбяру!»

Ён ішоў, ужо не заўважаючы ні дажджу, ні ветру. Капітан ламаў галаву, як угаварыць Жовель, каб яна расказала яму ўсё, што ведала пра Карунова. І раптам павярнуўся і ледзь не бягом накіраваўся ў зваротны бок. Аляксей памятаў, што некалькі мінут назад праходзіў міма аптэкі, і цяпер спяшаўся да яе.

Наведвальнікаў у аптэцы не было. Купрэйчык папрасіў пажылую жанчыну, якая сумавала без работы:

— Дайце мне, калі ласка, якіх-небудзь лекаў ад мазалёў.

Жанчына здзіўлена паглядзела на яго і з усмешкай спытала:

— А якія лекі вы хочаце?

— Дайце ўсё, што ёсць.

Некаторы час Купрэйчык ужо ішоў да аддзялення міліцыі і ўсміхаўся: «Нічога, заўтра пачну новае наступленне на Маню Жовель.»

12 Лейтэнант Славін

У Лябяжы Славін дабраўся толькі к абеду наступнага дня.

Там ля варот свайго дома яго чакаў участковы ўпаўнаважаны. Прывіталіся, і ўчастковы сказаў, што яго папярэдзілі пра прыезд Славіна.

— Я чакаю вас з нецярпеннем. Хахлоў ізноў прыехаў сюды. Я дамовіўся з мясцовымі таварышамі, каб яны знайшлі зручную прычыну затрымаць яго выезд да вашага прыбыцця.

— Малайчына! — пахваліў участковага Славін. — Давайце зробім так: скажыце, каб Хахлова адпраўлялі, а самі бярыце двух чалавек панятых, апранайце форму і пойдзем на дарогу, там яго і сустрэнем.

Хутка яны наблізіліся да таго месца, дзе Славін знайшоў чаравік Літвіна. Спыніліся на абочыне і сталі чакаць. Зрэдку міма праходзілі грузавікі, але, ведаючы нумар машыны Хахлова, чакалі толькі яе. Прайшла гадзіна, другая, а патрэбнага аўтамабіля ўсё не было. Славін ужо хацеў паслаць участковага на нарыхтоўчы ўчастак, каб высветліць прычыну затрымкі, але ўдалечыні паказалася машына. Яна яшчэ была далёка, а Славін чамусьці вырашыў, што менавіта яе яны чакаюць. Гэта быў звычайны ЗіС-5, і, як высветлілася пазней, за рулём яго быў сапраўды Хахлоў. Участковы ўпаўнаважаны падняў руку, і грузавік стаў амаль там, дзе і хацеў Славін. З кабіны выйшаў малады, здаровы хлопец. Славін прадставіўся і папрасіў прад’явіць дакументы, а сам уважліва глядзеў на вадзіцеля. Светла-русы, на носе шрам, на руцэ — татуіроўка. Усё так, як казалі яму буфетчыца з чайной на «пупе» і вадзіцель, які бачыў Хахлова тут, на гэтым месцы. Славін узяў пасведчанне вадзіцеля, пуцявы ліст на аўтамашыну і, гледзячы прама ў вочы Хахлову, спытаў:

— Андрэй Савельевіч, вы трынаццатага верасня ў гэтым месцы збілі чалавека?

Пытанне было нечаканым. Хахлоў пабляднеў, рукі, якія яшчэ цягнуліся да дакументаў, задрыжалі. Ён паспрабаваў зрабіць здзіўлены твар і спытаў:

— Якога чалавека?

Але Славін, які ўважліва назіраў за рэакцыяй вадзіцеля, быў упэўнены ўжо, што гэта ён.

— Не трэба рабіць выгляд, што вы нічога не разумееце, Андрэй Савельевіч, мы ж нездарма вас чакаем і спынілі менавіта ў гэтым месцы. Думаю, не трэба вам нагадваць, як усё гэта было. Мы хочам, каб вы самі ўсе адкрыта расказалі, тым больш, вы самі разумееце, што ў падобных выпадках прызнанне вінаватага выконвае для яго немалую ролю.

Участковы інспектар паспеў за гэтыя хвіліны пабываць у кузаве машыны, агледзець яе перадок. А потым, знаходзячыся ў кабіне, гучна паклікаў:

— Таварыш лейтэнант, паглядзіце!

Славін стаў на падножку і залез у кабіну. Участковы адсунуў сядзенне і паказаў на яго край, які звычайна засоўваецца пад спінку. Там былі засохлыя бурыя плямы!

— Так... ясна. — Славін вылез з кабіны.

— Ну што, будзеце казаць праўду?

— А, чорт! — нечакана махнуў рукой кіроўца. — Усё адно ўжо якую ноч спаць не магу, кашмары сняцца, есці не магу, усё гэтага мужыка бачу. Так, я збіў яго, але, далібог, не хацеў я гэтага рабіць, не хацеў, паверце мне!

— Раскажыце, як гэта было.

Вадзіцель сеў на брудную падножку і ціха стаў расказваць:

— Гэта было трынаццатага верасня. Я ехаў па гэтай жа дарозе. Гразішча, колы ўвесь час прабуксоўваюць, еду і малю Бога, каб не затрымацца проці ночы. Бачу, ля абочыны, у самай каляіны, стаіць мужчына, руку падняў. Я вырашыў не спыняцца, пасігналіў яму і еду далей. Калі да яго, можа, якіхнебудзь метраў пяць-шэсць засталося, ён хацеў зрабіць крок назад, але, паслізнуўшыся, уляцеў у каляіну, бачыце, якая яна глыбокая? Я, вядома, — на тармазы, але было позна. Мужчына паспеў прыпадняцца, і яго стукнула пра­вым крылом. Я выскачыў, выцягнуў яго з-пад машыны, ён яшчэ дыхаў. Але не прайшло і некалькі мінут, як ён памёр. Стаю я, думаю, што рабіць. Каму хочацца ў турму садзіцца? Ну і вырашыў: адцягну яго далей у лес — дый годзе. Усё адно яму ўжо нічым не дапаможаш. І раптам, гляджу, ззаду машына набліжаецца. Я загінуўшага за свой ЗіС схаваў, а сам да кабіны падышоў. Бачу, што вадзіцель гэтай машыны ўжо прытарможвае, ну я яму махнуў рукой, — праязджай, маўляў, твая дапамога не патрэбна. І машына пайшла далей, а я падышоў да мужчыны, ён ляжаў на зямлі, і раптам здалося мне, што ён дыхае. І тады я вырашыў узяць яго ў кабіну. Зацягнуў, але паглядзеўшы на яго ўважліва, зразумеў, што ён усё-такі мёртвы. Ой, крый божа! Я нікому не жадаю таго, што перажыў тады! Ляжыць мёртвы ў кабіне, а я стаю і галаву ламаю, што рабіць? Хацеў яго ў лес панесці, але ўспомніў пра тое, што мяне ў гэтым месцы бачыў вадзіцель машыны, якая праехала міма. Тады я сеў за руль і паехаў. Прыехаў да чайной у сарака кіламетрах адгэтуль, і там у мяне нарадзілася думка. Ужо быў амаль вечар. Я на ўзлеску лесу спыніўся, не даязджаючы да чайной, зацягнуў забітага ў кузаў машыны, забраў яго кашалёк з дакументамі, там яшчэ было каля трохсот рублёў. Але іх я захоўваю, ведаю, што гэты чалавек з Лябяжага, і вырашыў выбраць момант і падкінуць кашалёк да яго дома.