Выбрать главу

Буравін, ведаючы, што Славін і Сімоха знаходзяцца ў дальнім пакоі, вырашыў гутарыць са старым так, каб і яны чулі. Участковы адчуваў, што Солах прыйшоў нездарма. Таму ён перапыніў няпрошанага госця:

— А што гэта мы з табой, Рыгор Прохаравіч, у дзвярах стаім, праходзь у пакой, там і святлей, і прысесці можна, знімі футра, а то ў хаце горача. — І Буравін, не чакаючы згоды старога, першым ступіў у вялікі пакой, дзе ўжо на стале стаяў і кіпеў самавар. Зірнуў на стол і як бы між іншым прыбраў два кубкі ў буфет;

— Садзіся, чайком папесціся.

— Некалі мне чаі ганяць, адпраў хлапца ў іншы пакой, гутарка ёсць.

— Вова, ідзі, сынок, спаць, чай з табой будзем заўтра піць.

— Я вам, выходзіць, і чаю не даў папіць, ну што ж, выбачайце.

Вова моўчкі хмурна зірнуў на старога і выйшаў з пакоя.

— Чаго я да цябе зайшоў, Міхаіл Якаўлевіч. Разумееш, як успомню цябе яшчэ халасцяком, ды і ў даваенныя гады, дык адразу ж бачу цябе гарачым, злым да людцаў чалавекам.

— Ну ведаеш, гэта гледзячы да якіх людцаў я злым быў. Калі да бандытаў і ўсякай іншай дрэні, дык тут твая праўда, а што да сумленных людзей, то ніводны з іх не паскардзіцца, што я несправядлівы быў.

— Добра, добра, дай мне выказаць, што хацеў. Ну, а цяпер ты ўжо немалады, пасталець павінен. Дзяцей вунь у цябе трое: Воўку — трынаццаць, Лене — пятнаццаць, а малодшаму — восем. Памятаю, як ён у цябе перад вайной нарадзіўся. Добрыя ў цябе дзеці, ды і жонка спраўная — нічога не скажаш. І гадаваць вам сваіх дзяцей яшчэ доўга трэба, а тут жа глухмень, тайга вакол, да вашых далёка.

— А ты, дзед, не палохай, нашы зараз усюды.

— Не, Бог з табой, я меў на ўвазе міліцыю. міліцыянераў. Таму я і вырашыў на агеньчык зазірнуць і расказаць табе вось што. Я мінулай ноччу сон бачыў. Накшталт сяджу я ў сябе дома, а да мяне нечакана сын мой — Грышка, можа, ты і забыў яго ўжо, — уваходзіць, а з ім яшчэ людцы, усе ўзброеныя, і адразу ж пра цябе гаворку са мной заводзяць. Схадзі, маўляў, да Буравіна і скажы, што калі не дасць нам пажыць у гэтых месцах тыдзеньчык-другі, то не абмінуць яму чырвонага пеўня. І скажу я табе, Міхаіл Якаўлевіч, я сплю, а сам як наяве бачу — гарыць твой дом, а ты ляжыш на снезе з прастрэленай галавой, твая жонка побач з перарэзаным горлам, а кроў так і хвошча з горла, так і хвошча. Страх адзін! І яшчэ снілася мне, што тваіх дзяцей звязаных проста ў агонь кідалі, вось толькі хто кідаў, ніяк я не мог разабраць.

Прачнуўся я ўвесь у поце, перахрысціўся, злез з печы і, напэўна, паўвядра вады выпіў і, хочаш вер, хочаш не вер, але нават у акно вызірнуў: ці не гарыць у сяле дзе-небудзь дом. Гляджу, усё спакойна, ну, думаю, дзякуй богу, перахрысціўся яшчэ разок і палез на печ дасыпаць.

І вось сёння думаў я пра гэты сон, думаў і вырашыў да цябе схадзіць. І ведаеш, пакуль ішоў, то ў галаве пытанне паўстала. А што, калі б мой Грыш­ка ў акрузе з’явіўся і папрасіў бы цябе не чапаць яго тыдзеньчык-другі? Пагадзіўся б ты?

Буравін нечакана ўсміхнуўся:

— Кашмары табе, Рыгор Прохаравіч, на старасці гадоў сняцца. Ці стары ты ўжо зусім стаў, ці захварэў. Тады табе да ўрача трэба ісці, хочаш, я табе яго на дом выклічу.

— Не, здаровы я, не патрэбен мне доктар. Вось мяне цікавасць узяла: дык паслухаўся б ты просьбы Грышкі і яго людцаў ці замінаць стаў бы?

— Ну што табе сказаць? — Буравін памаўчаў. — Вядома, жыццё адно ў чалавека, але я яшчэ штосьці сну такога не бачыў, каб Грышка твой збег. А наяве пра гэта мяне маё начальства нічога не паведамляла, так што папі лепш чайку са мной.

— Дзякую, але позна ўжо, пайду-ка я лепш спаць. А табе жадаю дажыць да старасці і дзяцей выгадаваць. Да пабачэнька!

Стары надзеў шапку і выйшаў. Буравін замкнуў за ім дзверы і ўвайшоў у залу, а там ужо былі Славін і Сімоха.

— Чулі, якія сны пачаў бачыць гэты бандзюга? Вось гадзіна, палохаць мяне заманулася!

Славін і Сімоха стаялі, узрушаныя пачутым. Падчас гэтай гутаркі яны ледзь стрымлівалі сябе, каб не выйсці і не ўзяць за каўнер старога.

Буравін усміхнуўся:

— Ды ну яго к чорту! Такія пагрозы раней мне даводзілася часта чуць. Зараз адно скажу: Грышка і яго сябрук тут! Вось толькі не магу зразумець, як яны змаглі сустракацца са старым.

— А памятаеце, як некалькі дзён назад нашы засеклі, што Дрозд вярнуўся дахаты позна ўначы? — спытаў Сімоха. — А яны ж сваімі вачыма бачылі, як ён яшчэ завідна заходзіў у свой дом, а тут на табе, зноў ідзе дамоў уначы. А калі ён з дома выйшаў? Ніхто не бачыў. Што з гэтага вынікае? — Ён памаўчаў для большага эфекту і сам адказаў: — З гэтага вынікае, што бандыты сустрэліся з ім і папрасілі старога, каб ён прыйшоў да іх на спатканне ў лес. Дрозд вылез праз акно, а затым гародамі выйшаў з сяла, прыйшоў у Станавое і таксама гародамі прабраўся да дома Солаха. Пасля гэтага тым жа шляхам выйшаў са Станавога і, ужо не хаваючыся, накіраваўся дамоў.