Прыбягае дачка.
Дачка. Ты што? Зноў пакрыўдзіў маму? Паскандаліў, праўда?
Сын. Ты не зразумела. Проста яна пайшла заклапочаная. Ясна? Кеды і навушнікі лёгка знайсці. А дыпламатычны слоўнік пашукаць трэба.
Дачка. Гэта ўсё табе?
Сын. А ты думала — персідскаму шаху?
Дачка. Проста дзіва, як табе ўдаецца выпрасіць…
Сын. Я нешта ведаю. Сам не знаю што, але знаю, што нешта знаю. Не выпадкова ў Польшчы ці ў Савецкім Саюзе адзін часопіс так і называецца: «Знание — сила». Можна сілай адабраць, а можна і веданнем. Я вырваў «знанием».
Дачка. Ты часта гаворыш так, што я нічога не разумею.
Сын. Плач!
Дачка. Чаму плакаць?
Сын. У Бібліі сказана: «Плачь об умершем семь дней, а о глупом и нечестивом — все дни жизни его». Плач, сястра мая!
Дачка. Гэта што? Ты як быццам мне нахаміў? Праўда?
Сын. Не я. Ісус, сын Сірахаў.
Званок у калідоры. Дзяўчынка бяжыць адчыняць дзверы і вяртаецца разам з бацькам. Тата прынёс самалёцік і яшчэ нейкі скрутак.
Дачка. Гэта ўсё яму, малышу? Зноў яму?
Тата. А навошта табе самалёты?
Дачка. Усё яму, усё яму! Быццам я табе зусім чужая.
Тата. Дзяўчынка мая! Пачакай. Будзе і табе. Самае прыемнае, дачушка, не сам падарунак, а чаканне падарунка, надзея, што ты яго атрымаеш. Чакаць падарунак — вось гэта і ёсць шчасце. А калі бог захоча цяжка пакараць чалавека, ён задавальняе ўсе яго пажаданні. Так што, дзяўчынка мая, чакай, спадзявайся, і ты будзеш шчаслівай. Я не хачу цябе караць.
Сын (разгледзеў цацку, строга). Гэта што? Што гэта?
Тата. Самалёт.
Сын. Які? Такія толькі ў каменным веку рабілі. Такіх самалётаў няма ўжо ні ў адной краіне. Яны даўно ўжо спісаны ў хлам. Нават у адсталых, слабаразвітых краінах. Ты што, лічыш мяне зусім недаразвітым?
Тата. Ды гэта ж толькі цацка.
Сын. Гэта цацка. Каму? Дзецям, якія жылі ў пячорах. Сённяшняя цацка — гэта заўтрашняя зброя.
Тата. Уяві сабе — не ведаў.
Сын. Якія някемлівыя пайшлі дарослыя. А там што? (Паказвае на скрутак.)
Тата. Гэта не табе. Гэта аднаму дзядзю. Сюрпрыз. Падарунак. У яго заўтра імяніны. Гэта цацка для дарослых. А дзе мама?
Дачка. Пайшла ў каледж. Да студэнтаў.
Сын. Да неграў.
Тата. Так–так… А чаму гэта вы седзіце дома? На вуліцы такое цудоўнае надвор’е, свежае паветра, сонейка, а вы дома. Час каментатара быў, ты ўжо слухаў?
Сын. Быў. Я яго выслухаў, а ён мяне. Абгаварылі… Сястрычка! Ты зноў хочаш падкараціць сваю спаднічку! Ужо трэці раз. Скора ног не хопіць.
Тата. Урокі падрыхтавалі?
Дачка. Падрыхтавалі.
Тата. Тады можна і на свежае паветра. (Глянуў на ручны гадзіннік. I гэта сын заўважыў.)
Сын. Ох, гэтае свежае паветра! Далося яно вам! Ды што там, на дварэ, накапілася яго занадта, дзяваць яго няма куды ці заўтра на яго цэны павысяцца?
Тата. Дыхай сёння. Дыхай кожны дзень. Тое, што не ўдыхнеш сёння, заўтра не кампенсуеш. Толькі пашкадуеш. Падрасцеш — зразумееш.
Сын. Нешта эзопаўскае. Не зразумеў. (Задумаўся, потым махнуў рукой.) Прымаю на веру. Сіньярына! Хадзем хапаць свежае паветра.
Дачка. Я ўжо хапала.
Сын (падміргвае). Хадзем, хадзем!
Сын вышмаргнуў з разеткі тэлефонны шнур, узяў пад паху апарат і разам з сястрой накіраваўся да выхаду.
Тата. А навошта ты забіраеш апарат?
Сын. Разумееш, тата, я буду весці двухбаковыя перагаворы з Мухамедам. Цераз плот.
Тата. А апарат ты пакінь. Гэта не цацка.
Сын ставіць тэлефонны апарат на ранейшае месца.
Сын. Магу пакінуць табе. Але ў такім разе пайду высвятляць адносіны так, як гэта рабілі першабытныя людзі. Мілэдзі! Дзе мая тоўстая дубінка?
Тата (зноў нецярпліва глядзіць на гадзіннік). Глядзі не накуралесь там!
Сын. Зноў абмежаванне свабоды асобы.
Тата. Гэта ты — асоба? Асобай трэба стаць, тады і свабода будзе. Ну, добра, ідзіце пагуляйце.