— Што за людзі! — уголас выказаў я тое, пра што думалася.
— Можа, іх коло-коло нарадзіла, — заварушыўся Анту.
— Якая коло-коло? — пацікавілася Алеся.
— Коло-коло падобная на кажана ці маленькую птушку. Калі яна сваімі пукатымі чырвонымі вачыма, не мігаючы, як змяя, глядзіць на чалавека, то ў яго пачынае кружыцца галава. Коло-коло нападае на спячага, смокча кроў…
Я ведаў, што няма такой істоты, як няма чарцей, вадзянікоў, русалак, пра якіх дома чуў яшчэ змалку. Ды ўсё роўна было не па сабе. Чырвоныя вочы… Нападае на спячага… А тут яшчэ Траука варушыцца, крэкча. Не сядзіцца яму.
Дарога стала спускацца ў даліну. Паабапал — гліністыя схілы, парослыя кустамі, сям-там дрэвы. Вісіць бародамі мох на ствалах, ліяны аплятаюць іх, нібы гірлянды навагоднюю ёлку.
— Вунь паселішча індзейцаў! — усклікнула Алеся.
І праўда, непадалёку ад дарогі, узбоч, стаіць паселішча. Невялікія глінабітныя хаціны пакрытыя шырокімі пальмавымі лістамі.
— Прыпынімся? — азірнуўся Піучэн.
— Далей, за паселішчам, — прамовіў Санча. Хочуць спыніцца. Што ж яны задумалі? Відаць, збіраюцца напасці на індзейцаў. Ад іх усяго можна чакаць.
Наша машына спынілася за паселішчам. Праз некалькі хвілін пад'ехала і другая, у якой сядзелі Кайф, Чон-чон і Кайман.
— Санча, чаго сталі? — запытаў Чон-чон. Санча адчыніў дзверцы.
— Схадзіце да індзейцаў і папрасіце хлеба. Дарога ў нас далёкая. Спатрэбіцца.
— А калі індзейцы не дадуць?
— Тады мы ў іх папросім, — зарагатаў Кайман. Санча кіўнуў галавою.
— Папросіце.
Кайф, Чон-чон, Кайман вылезлі з машыны і, насвістваючы, падыбалі ў паселішча. Зразумела, як яны папросяць. Хто-небудзь скажа слова поперак — пусцяць кулю ў лоб. Прывыклі сілай забіраць.
— Анту, — паклікаў Санча.
— Чаго? — азваўся Анту.
— Сумуеш? Мне гэта не даспадобы.
— І мне не даспадобы, — адказаў Анту. Санча адкінуўся на сядзенне.
— Анту, няма ў цябе розуму Ведаеш, як трэба жыць? Убачыў, што ляжыць, — бяры. Ты не забярэш — іншыя забяруць. У людзей рукі доўгія, да сябе падграбаюць.
— Не кончыш ты дабром, — сказаў Анту. Санча махнуў рукою.
— Не першы раз чую. Анту прыўзняўся.
— Не адзін такі, як ты, уцякаў з нашых джунгляў.
— Санча, урэзаць яму па галаве? — падаў голас Піучэн. Санча штосьці буркнуў і вылез з машыны.
Бандыты з паселішча ўсё не вярталіся. Я чакаў, што вось-вось пачую стрэлы, крыкі, плач. Але было ціха. І гэтая цішыня асабліва трывожыла.
— Сядзім, як у клетцы, — не стрывала Алеся.
— Пацярпі,— папрасіў Анту.
Так, трэба сціснуць зубы і цярпець. Адно застаецца. Ніколі я не думаў, што цярпець так цяжка. Вядома, і раней прыходзілася цярпець, калі зуб балеў, напрыклад. Тады сярод ночы ўстаеш, па кватэры ходзіш, месца сабе не знаходзіш. Стогнеш, войкаеш, усё на свеце праклінаеш. І ў школе іншы раз прыходзіцца цярпець, калі ўрок нудна цягнецца. "Цік-цік-цік", — гадзіннік на руцэ. Ты на стрэлкі пазіраеш, хвілінкі лічыш. А гэткае цярпенне проста невыноснае…
Трэба цярпець. Трэба быць аптымістам, хоць і нялёгка. Быць — значыць верыць, што добра ўсё скончыцца.
Нарэшце мы ўбачылі Чон-чона і Каймана. За плячыма, у расшпіленых рукзаках, яны неслі хлеб.
— Дзе Кайф? — гукнуў Санча.
Чон-чон, падышоўшы бліжэй, выцер з ілба кропелькі поту.
— Кайф сказаў, што на пяць хвілін затрымаецца.
— Індзейцы адразу хлеб далі?
— Далі. Мы сказалі, што з паліцыі, што банду ловім. Санча кіўнуў галавою.
— Добра.
Бандыты выцягнулі з рукзакоў хлеб, адрэзалі некалькі лустаў. Санча адкрыў бляшанкі з кансервамі, даў і нам.
— Ешце.
Прайшло хвілін пятнаццаць.
— Дзе ж Кайф? — не вытрываў Санча. Піучэн правёў рабром далоні па горле.
— А калі яго індзейцы вось так? Бандыты пераглянуліся.
Кайф паказвае клас
Я глядзеў на скрыўленыя твары бандытаў і адчуваў, што неўзабаве можа здарыцца нешта страшнае. — Індзейцы забілі Кайфа! — першым закрычаў Чон-чон.
— Усіх перастраляю! — выскачыў з машыны Металіст.
— Бізуном спаласую! — вызверыўся Кайман.
— Спаліць іх, каб знаку не было, — буркнуў пад нос Піучэн.
Крычаць бандыты, не сціхаюць, шчоўкаюць затворамі аўтаматаў. Скажы слова супраць — зграяй накінуцца.
— Цішэй, — прамовіў Санча.
Бандыты сціхлі. Пазіраюць на Санча. Чакаюць каманды, каб паселішча знішчыць. Не церпіцца.
— Мы зараз пойдзем у паселішча і праверым, што там. Са мною пойдуць Металіст, Кайман і Чон-чон, — сказаў Санча.
— Індзейцы ведаюць, што мы прыйдзем на выручку. Агонь па нас могуць адкрыць, — звярнуўся да Санча Чон-чон.
— Мы дзяцей паставім уперад. За дзецьмі будзем ісці.
— Мяне замест дзяцей пастаўце. Я пайду ўперадзе, — крыкнуў Анту.
— Цябе-э? — Кайман ускочыў у машыну і паласнуў Анту бізуном па спіне. Вылез, задаволена пацёр рукі: — Болей не будзе гаўкаць.
— Яшчэ адальюцца вам чужыя слёзы, — зноў крыкнуў Анту.
— Маўчы! Шкада, што ты патрэбен нам, — з нянавісцю прагаварыў Піучэн.
Санча, зыркнуўшы на мяне, Алесю і Максіма, скамандаваў:
— Уперад! Хутчэй! Перастраляем!
Мы сталі побач і паціхеньку паклыпалі ў паселішча. Ішлі як па мінным полі. Дзесьці цяпер гуляюць у футбол, у кагосьці дзень нараджэння, яго віншуюць, падарункі нясуць, нехта чытае казку, разам з казачным героем падарожнічае па падземным царстве. А мы пад дуламі аўтаматаў. Чаму з намі так?
Вось і паселішча. З-за хаціны выбег сабака, стаў, пазірае на нас соннымі вачыма.
Дзе ж індзейцы? Чамусьці не страляюць. Чакаюць, калі падыдзем бліжэй?
Неспадзявана да нас данёсся гучны смех.
— Санча, Кайфа індзейцы да слупа прывязалі і здзекуюцца, — дрыготкім голасам прагаварыў Чон-чон.
— Страляць! Не шкадаваць! — працадзіў праз зубы Санча.
Мы павярнулі направа і ўбачылі ў натоўпе індзейцаў Кайфа. Ён крычаў, узняўшы ўгору рукі:
— Я велікан! Я жыву з веліканамі на вяршыні гары! Ніхто на гэтую вяршыню не залезе!
Мы сталі.
— Што з ім? — буркнуў Кайман.
Кайф, некалькі разоў падскочыўшы, галёкнуў:
— Вось які я вялікі! Вось які я!
А індзейцы — жанчыны, мужчыны, дзеці — аж за жываты бяруцца.
Алеся кранула мяне за руку.
— Антось, што з Кайфам?
Я і сам не мог даўмецца, што з ім сталася. Можа, яму захацелася павесяліць індзейцаў? Кайф прыгнуўся, пачухаў за вухам.
— Не, я не велікан. Я лама, я дамашняя лама.
— Ха-ха-ха… — зарагаталі індзейцы.
Кайф выцягнуў шыю, прыплюшчыў вочы і падыбаў, не разгінаючы ў каленях ног.
Хтосьці з індзейцаў усклікнуў:
— Зараз аслом стане!
Кайф глянуў на людзей мутнымі вачыма.
— Не хачу быць ламай. Надакучыла.
— Ха-ха-ха… — разнеслася навокал.
Кайф прысеў, узяў саломінку, якая ляжала на зямлі.
— Вось бервяно. Бачыце, якое тоўстае? Яго і ўтрох не паднімуць. А я адзін падніму. Ух і цяжкае-э!.. Падніму-у…
Крэкчучы, Кайф пачаў паднімаць с&іомінку. Ягоны твар пачырванеў, лоб пакрыўся кроплямі поту, на шыі ўздуліся жылы.
— Падніму-у… Цяжкае-э…
Кайф устаў, паклаў саломінку на грудзі, а пасля, што штангіст, штурхнуў яе ўгору і, крыху патрымаўшы, кінуў на зямлю.
Індзейцы запляскалі ў ладкі, а Кайф з гонарам заявіў:
— Я чэмпіён!
Ён усміхаўся, ківаючы галавою і направа, і налева.