Выбрать главу
Матулінае калыханкі Лагодна пазвоньваў званок: «Здаровенькі будзь,                                 мой Іванка, Вялікі расці,                     мой сынок!
Расці-падрастай,                           мой Іванка, Матулю парадуй і ўцеш. Куплю я табе маляванку, Іванка,            калі падрасцеш.
А станеш дараслы,                               Іванка, Уцеха і радасць мая, Кашулю табе вышыванку Пашыю і вышыю я.
Ты пад калыханку матулі, Іванка,            расці і дужэй! Пагушкаю я:                     лю-лі, лю-лі, Засні,           мой сыночак,                                барзджэй!»
Хлапчук успрымаў адмыслова Па матчыных нават губах Не толькі                 сэнс кожнага слова, А колер яго,                     смак і пах.
Салодкім ён быў задаволены, Як мацерыным малаком, Ад кіслага слова                           міжволі Сціскаўся малютка маўчком.
Здзіўляўся,                   што ў іхніх мясцінах Птушына балотная —                                  драч, А ў іншых,                  як венік з галінак, Яе называюць —                           дзяркач.
Пасля зразумеў паступова, Што слова —                     вастрэй ад ляза, Што слова —                     ліхая абмова, Згарае яно,                   як сляза.
Што песня без слова —                                      нямая, Як гучна яна ні звініць. Што словы ў жыцці паміраюць, Як дзеці ў галодныя дні.
I ўжо прарасталі ў самога Яны па загаду рукі, Нібыта ад ліўня грыбнога — Праўдзівікі-баравікі.
Ды словамі ўжо гандлявалі, А ён заклікаў,                       каб яны Зняволеных ператваралі У птахаў крылатых зямных.
Каб вязні з астрогаў праклятых Уміг разляцецца маглі, Каб турмы і ўсе казематы Пустыя былі на зямлі.
Калі б заклінапнем вось гэткім Мяне акрыліў ён калісь, Не тое            што з лагернай клеткі Узняўся б я птушкай увысь,
А словам гаючым,                              як зеллем, Узбуджаны,                    катам назло, Я нават з глыбінь падзямелля Змог выпырхнуць бы на святло

***

Дзякуй вам,                    Алена і Наташа, Што ў маёй бацькоўскай старане Назбіралі ўлетку зёлкаў нашых I зімой            у Крым прыслалі мне!
Нават не паверыце,                                як толькі Кіпенем абдам                         ці ўкіну ў вар Сушаныя ягады і зёлкі — Дзьмухне                 даўкім водарам у твар
Мёду ліпеньскіх ліповых кветак Ды падбелу і суніц з бароў — Дзьмухне на мяне духмяным летам, Галаву захмеліць —                                будзь здароў!
Як прыемна ўзварам іх сагрэцца! Ад сунічніку ды ад шыпшын Я зусім не адчуваю сэрца, Лёгка дыхаць,                        светла на душы.
Што ў разгар зімы                              ды водар лета Вы прышлеце мне,—                                 я не чакаў... Акрыяў я духам.                           I за гэта Дзякуй вам,                    унучка і дачка!

***

Фёдару Сухаву

Калі пачуў я,                      што за вернасць Музе Сцярпеў ты гэтулькі пакут, Што Беларусь                       ты ўсю прапоўз на пузе I вызваляў мой родны кут,—
Перад табой                     я ўпаў бы на калені, Калі б ты не прызнаўся сам Адразу ж,                 у наступнае імгненне, Што быў паранены ты там.