Выбрать главу

Кампазітар і залаты горад

30.12.2014. Гадоў дваццаць таму адзін кампазітар, які жыў каля Чырвонага касцёла, зімовым вечарам выйшаў на вуліцу. Навокал ні машын, ні людзей. І раптам малады чалавек убачыў, як з неба на пляц перад Храмам апускаецца залаты горад. «Што гэта такое?» — прашаптаў кампазітар і пабачыў за плотам, дзе ішло нейкае будаўніцтва, незнаёмых людзей. Сярод іх малады чалавек пазнаў пісьменніка Астроўскага. «Таварышч Астроўскі, што гэта такое?» — запытаўся кампазітар у драматурга. «Гэта залаты Мінск! Яго могуць бачыць толькі геніі! Калі вы бачыце гэты горад, то вы геній!» — адказаў Астроўскі і знік. З таго зімовага вечара мінула гадоў дваццаць. І сёння, выступаючы перад сваімі канцэртамі, кампазітар апавядае пра залаты горад, які сышоў з неба каля Чырвонага касцёла.

***

31.12.2014.

Святочным снегам зацярушаны двары,

Ты ўзяў рыдлёўку і праклаў сцяжыны

Да тых дамоў, дзе п’юць твае сябры,

Да тых дамоў, дзе не твае жанчыны.

І людзі заўсміхаліся з вакон,

Забыліся пра мяса і зацірку.

І ты шчаслівым стаў, нібыта слон,

Якога выгналі з дурнога цырку.

***

1.01.2015. З Людмілай Новы год сустрэлі на Кастрычніцкай плошчы сярод моладзі і замежнікаў. А пасля пайшлі да конікаў ля Ратушы, каб сфатаграфавацца. Вазок ужо быў заняты. У ім сядзелі бард Раман Абрамчук з сяброўкай і Каляднай зоркай. Спадзяюся, што Раман і ягоная сяброўка дачакаліся часу, калі конікі ля Ратушы ажылі, і яны на іх аб’ехалі ўвесь святочны горад.

***

1.01.2015. Там цёплае мора, дзе нас няма.

***

2.01.2015. Ноч яшчэ доўгая, як дарога дамоў, дзе няма бацькоў.

***

3.01.2015. Хадзілі на фартэпіянны канцэрт. Зала на чацвёртым паверсе філармоніі была амаль поўная. Слухачы — студэнты кампазітаркі (чалавек семдзесят), бабулькі і мужыкоў дзесяць майго ўзросту. Ледзьве выседзеў першую гадзінную частку. Музыка не кранула. Яшчэ да таго, як кампазітарка аб’явіла дзесяціхвілінны перапынак, мы з Людай вырашылі пакінуць гэты музычны «Тытанік». Выйшлі з залы. І пабачылі, што моладзь, а следам і старэйшыя адзін за адным сыходзяць з канцэрта. Мы толькі паспелі па лесвіцы спусціцца на адзін паверх, як пачулі крык кампазітаркі: «Стойце! Стойце!! Яшчэ я не закончыла іграць! Стойце!!!» Ад душараздзіральнага крыку ўсе, хто ішоў, пабеглі ўніз, нібыта пачулі: «Пажар! Ратуйцеся, хто можа!» На лесвіцы другога паверха натоўп ледзьве не збіў з ног народнага артыста СССР Эдуарда Ханка, які, як помнік самому сабе, спакойна ішоў на другую частку канцэрта. У гардэробе філармоніі было поўна людзей. Усе хапалі свае курткі, футры. Смеючыся і на хаду апранаючыся, разам з моладдзю мы пакінулі музычны «Тытанік».

Здарэнне на Дзяды

4.01.2015. Перад сном чытаў «Дзеяслоў» № 73. Спадабалася апавяданне Сяргея Абламейкі «Здарэнне на Дзяды». Праўда, на маю думку, твор трэба было закончыць радкамі: «Ад нечаканасці Сяргей прыжмурыўся, а калі расплюшчыў вочы, вакол нікога не было. Пісьменнікі зніклі...» Падобная гісторыя, якую апісаў Абламейка, здарылася са мной восем гадоў таму. Я тады яшчэ выпіваў. На Дзяды да мяне з Маладзечна прыехаў сябра Міхась Казлоўскі з маладым нашым земля­ком Сяргеем Лескецем. Набыўшы торбу гарэлкі, мы пайшлі на Вайсковыя могілкі да Янкі Купалы, Якуба Коласа, Кузьмы Чорнага і Паўлюка Труса, каб сказаць ім вялікі дзякуй за тое, што яны БЫЛі. Пакуль хадзілі ад магілы да магілы, ап’янелі. Гарэлка не скончылася. У мяне ўзнікла прапанова паехаць на Усходнія могілкі, дзе пахаваныя Уладзімір Караткевіч і Васіль Быкаў. Паехалі. Ужо было цёмна. Сцюдзёна. Пад нагамі парыпваў снег. Абход пачалі з Анатоля Сербантовіча. Праз паўгадзіны п’яныя ў дыміну дабраліся да Уладзіміра Караткевіча. Толькі налілі ў папяровыя келіхі гарэлкі, як сярод шуму дрэў я пачуў голас Уладзіміра Сямёнавіча: «Хлопцы, канчайце піць!» Пасля тых Дзядоў праз год я завязаў з выпіўкай, а пасля мяне і Міхась.