Колькі гадоў мінула, а не забылася крыўда. Не, не забылася. І цяпер, перадвячэрняю парою, апошнім днём бабінага лета, крыўда халодным ледзяшом падкочвала да сэрца, і сэрца марнела ў цеснай грудзіне, і не пачула Кацярына, як аціхла залева, не прыкмеціла, як насунулася сутоньне, і маці давялося голасна клікнуць, перш чым яна апрытомнела.
- Кацька, ты што, заснула? Зірні, ці Тацяна там сунецца? – Знадворку рыпнула брамка, пачуліся галасы, і ў прыцемным вакне размытаю плямай праплыў парасон і хлапечая галава з пучком натапыраных валасоў на макаўцы.
- О-от, паразыт! О-от, п’янтос няшчасны! – ужо з прысенку гракнула цётка Тацяна, прымусіўшы Міронаўну спалохана ўсхапіцца. У сенцах штосьці бразнула, пачулася валтузьня, і цётчын голас абарваўся. Старая, відаць, ізноў змагалася з парасонам, забыўшыся, як той складваецца. Нарэшце дзьверы разнасьцежыліся, і Мазарыніха, кінуўшы вока на Багародзіцу ў куце, коратка паведаміла:
- Зноў прынесьлі!
Павярнуўшыся да ўнука, які зайшоў сьледам, яна выхапіла з хлапечых рук парасон, раскрыла на прасушку.
- Ад ранку казала: ня пі! Адвязеш нас з Кацяй на станцыю. Адвёз… Зноў прынесьлі… сучкі гэтыя з фэрмы. Цётка зірнула на Багародзіцу, таропка перахрысьцілася.
- Ну, то, можа, не паедзеце? Я і Каці кажу. Непагадзь такая… і бульбу не дакапалі, - Міронаўна з вохканьнем паднялася, зьвесіла долу лілёва-ацёклыя ногі.
- Ай, во… А калі ехаць? У Лёшы вунь формы няма. Мне ў аптэку трэба…
- Гэта ж, Тацяна… Ты мне дыбазолу вазьмі, - пажвавела той хвіляй Міронаўна. – Сёньня ж ужо ледзь не памерла. Каця, дачушка, запішы, каб не забыцца, - Міронаўна тыцнула пальцам у бок кухоннага стала, на якім ляжаў аркушык паперы. Увесь учарашні вечар старая праседзела над тым лістком, складаючы сьпіс неабходных справункаў.
- Запомню! – адмахнулася Кацярына. – Кожны раз лекі бяру.
- Запомніш?! Забудзесься ў тым тлуме! Лёша, дзетухна, запішы ты бабе. – Лёшка, мокры і натапыраны, як верабей, без ахвоты паклыгаў да стала.
- Чаму, Лёша, такі надзьмуты? Няйначай як двоек нахапаў? – запыталася Кацярына, падымаючыся з ложку.
– Ходзіць за мной цэлы дзень, нейкі самалёт просіць. У мяне дзьве сумкі ў руках, дзьве торбы наперавес, ды яшчэ ягоны самалёт у зубах пацягну…
- Напішы, які там табе самалёт, вазьму, калі ўбачу, - Кацярына паклала далонь на хлапечую галаву і, уздыхнуўшы, прылашчыла непаслухмяныя Лёшкавы валасы.
Позьнім вечарам дождж аціх, неба неяк адразу праясьнела, адно рэдкія хмаркі яшчэ ляцелі наўздагон навальніцы, губляючы долу буйныя халодныя кроплі.
Жанчыны ішлі ўскрайкам гасьцінцу, старанна абміналі лужыны і зь неўсьвядомленаю трывогай пазіралі на сіні ад вечаровай смугі далягляд. Смуга паўзла па схілах Каінавай гары, рабіла невыразнымі абрысы дрэў, і Кацярыне мроілася, што гэта не сухастойны ельнік, а нечыя постаці падымаюцца ад зямлі, раскінуўшы ўбокі ашмёткі сатлелых рук. Каб пазбыцца відмаў, жанка перахрысьцілася, паскорыла крок, але трывога не мінала – ляцела наўздагон вухканьнем шэрай савы, рыпеньнем старой таполі.
- Маўрына дрэва рыпіць, - прамовіла цётка Тацяна, азірнуўшыся на высозную, зьнявечаную навальніцамі таполю. Маўра тады чатыры дрэвы пасадзіла, гэта ўжо каб Юрку Абакумчыка прываражыць. Апоўначы вадою замоўленай палівала, - старая змоўкла на хвіліну, а Кацярына, павёўшы вачыма на знак змогі ад тых абрыдлых, зь дзяцінства чутых аповедаў, зморана перавяла дых. – Ну дык жа прываражыла. Пасьля заручын Хадоры-варажбітцы рэшата яек занесла ды хустку кашаміравую падаравала. Паглядная была дзеўка. А працавітая-а! Гэта ўжо як пасаг да Абакумчыкаў несьлі, бабы абгаворваць пачалі: камяні, камяні, кажуць, панесьлі!.. Бабы, ты ж ведаеш… Адамкнулі два куфры, а там… - старая боўтнула нагой у калюжыне, стоена, нібыта давяраючы нейкую страшную тайну, выдыхнула: - Бялёнага палатна аж па века накладзена. Усё сама выткала! – Выбіўшыся на сухое, цётка аддзьмулася, зябка перасмыкнула плячыма. – Вылюдак гэты, Лёнька-Каін, хацеў Маўру гвалтам узяць. Ледзь адбілася. Я зь яе сястрою дружкавала, сама бачыла: у Маўры ўсе рукі сінія былі.