Выбрать главу

“Ат, драбяза!” – махнуў на ўсё Адам, аглядаючы ў цёмным вакне сваю пахілую постаць, – як-небудзь ужо прайдуся на тым парадзе…”

Тады ён яшчэ ня ведаў, што ў вялікім спорце драбязы не бывае.

З даху гатэлю, дзе палымнелі нэонавыя словы закліку “Храните деньги в сберегательной кассе!”, лілося мяккае чырвонае сьвятло. Адам пералічыў квадраты вокнаў, ступіў на цэмэнтавыя сходы, і паліты чырваньню твар ягоны асьвяціўся трывожнай сінечай маланкі, народжанай позьнім трамваем.

Гатэльнае фае ўражвала бліскучай падлогай і двума прапэлерамі, што зь ціхім гудзеньнем круціліся пад стольлю. Раней гэтыя круцёлкі Адасю даводзілася бачыць толькі ў кіно. Там яны бестурботна круціліся над галовамі дзядзькоў у сонечных акулярах, якія, закінуўшы ногі на сталы, пілі віскі з содавай, курылі тоўстыя цыгары і паміж зацяжак цадзілі: ”Шэф вамі незадаволены!”

Марштрупа міжволі сьцепануўся і пашукаў вачамі Жамяру, які пасьпеў згубіцца ў натоўпе ля вакенца адміністратара. Натоўп, шасьцёра смуглявых хлапцоў у велізарных кепі і двое ў шчыгульных бастонавых гарнітурах, прыкметна хваляваўся. Чаргу затрымліваў зеленатвары інтэлігент, якому чалавечай мовай казалі, што месцаў у гатэлі няма, а той не сунімаўся і, трасучы ў паветры накіраваньнем у абласную клініку, каторы раз пералічваў свае хваробы.

- Прабачце, грамадзянін, - стамлёны ўсёй гэтай балбатнёй, Жамяра адціснуў інтэлігента ўбок і глянуў у вакенца.

Яшчэ не старая адміністратарка, даведаўшыся, што прыехалі спартоўцы, прыязна пасьміхнулася Жамярынаму носу і падала анкеты.

“Як усё ж такі добра быць спартоўцам!” – падумалася Адаму, калі ён, сапсаваўшы некалькі паперак, адказаў на тузін пытаньняў і атрымаў пропуск.

Хвілін празь дзесяць Адам, бразгочучы ключамі ад нумару, сыходзіў долу, а нейкая радасная сіла няўмольна ўздымала яго ўгору. Ісьці ў спартовых чаравіках было на дзіва лёгка. Ён наўмысна абуў іх, каб людзі ведалі, што бачаць ня нейкага там сьлесара, а спартоўца-цяжкавагавіка. Адам ступаў па дывановым ходніку, кідаў абыякавыя позіркі на дзяўчат, што беглі па лесьвіцы, і сэрца ягонае прасіла песьні. “Вось яно, жыцьцё!” Унізе, у апусьцелым фае, ён убачыў скурчанага інтэлігента – той сядзеў на валізе і дрыготкай рукой намагаўся закінуць у рот пугулку. Відовішча гэтае Адама ня надта каб расчуліла. Інтэлігент быў чалавекам зь іншага сьвету, сьвету, які ён даўно пакінуў і дзе засталіся падрапаныя сьцены, рыплівы ложак з панцырнаю сеткай, сардэчны друг Васіль і ўсё ягонае дагэтуляшняе інтэрнацкае жыцьцё.

Наперадзе іграла музыка. Тыцнуўшы швайцару дваццаць капеек, Марштрупа хадою стамлёнага заўсёдніка ўвайшоў у рэстаран.

Ён уваходзіў у ролю.

Барацьба, як аб тым сьведчаць шматлікія літаратурныя помнікі, - адзін з самых пракаветных чалавечых заняткаў. “Аякс Тэламанід і цар Адысэй спаборнічалі ў барацьбе. Доўга яны барукаліся. І ні адзін, ні другі ня змог перамагчы суперніка. І аднолькавыя дасталіся ім узнагароды…” – так апісваў вялікі Гамэр славуты паядынак на магіле Патрокла.

Мінуліся стагодзьдзі, і сёньня ўжо ня толькі цары ды героі, а дзясяткі і сотні тысячаў савецкіх людзей захапляюцца гэтым старажытным і вечна юным відам спорту. У іх барацьба – гэта сапраўднае сьвята, сьвята сьмеласьці, спрыту і мужнасьці. І таму ня дзіва, што ў былым культавым будынку, дзе месьцілася цяпер спартовая заля, таго ранку панаваў усеагульны ўздым, а старажытныя скляпеньні поўніліся сяброўскім сьмехам і вясёлай гаманой.

Выдатны настрой быў і ў калегі слаўных ахейцаў Адама Марштрупы, які паходжваў па судзейскім пакоі, дзе адбывалася ўзважваньне ўдзельнікаў, і, ляпаючы далоньню па сьцягне, насьвістваў мэлёдыю, пачутую надоечы ў гатэльным рэстаране. Адзінае, з чым быў клопат, гэта з барцоўкай, у якой даводзілася хадзіць сагнуўшыся, але затое ўсе сустрэчныя з павагаю рассоўваліся, даючы дарогу “цяжу”; прагнутая постаць і калючы пагляд з-пад брывоў надавалі яму выгляд чалавека рашучага і гатовага даць сакрушальны адпор любому суперніку.

Саступіўшы з вагаў, Адам між тым сутыкнуўся з Жамярам, твар якога быў пазначаны ценем глыбокай турботы. Адвёўшы выхаванца ўбок, трэнэр працягнуў аркуш паперы.

- Толькі не губляйце прытомнасьці, Марштрупа, але, здаецца, мы ў глухім залёце.

Адась глянуў на аркуш. У канцы доўгага сьпісу буйнымі літарамі было надрукавана: “Цяжкая вагавая катэгорыя: кмс Б.Шчабол (трэнэр Ф.Кір’язаў) – 1 р. А. Марштрупа (трэнэр А.Жамяра)”.

- Пяць гадоў нікога не было, і на табе… І адкуль яны выкапалі гэтага Б.Шчабла?

Сэрца “першаразрадніка” парывіста грукнула і, як падалося самому Адаму, закацілася некуды на самае дно страўніка.