Іду паркам. Ціхі свежы вечар. У глыбокай задуме стаяць сосны. Пахне жывіцаю, водарам разагрэтай за дзень зямлі. Усё асветлена мяккім блакітным святлом месяца. На лаўках, ля сосен, - пары, пары...
А я - адзін.
* * *
Нядаўна быў крос на тры тысячы метраў. Ніколі яшчэ не даводзілася бегчы такую доўгую дыстанцыю. Памятаю, у дзевятым класе бегалі мы на восемсот метраў, і то ледзьве дацягнуў да фінішу. А тут - тры кіламетры.
Першыя два кругі даліся лёгка. На трэцім - пачалося збівацца дыханне, пацяжэлі, ажно падгіналіся ногі. Недзе на сярэдзіне дыстанцыі быў крытычны момант, калі хацелася спыніцца, сысці з дарожкі. Але я ўсё-такі перасіліў сябе, пабег далей.
І вось дзіва: неўзабаве зноўку адчуў у сабе прыліў сіл. Раўней забілася сэрца, і ногі, здаецца, самі неслі мяне наперад. Толькі перад самым фінішам зноў стала цяжка дыхаць - дацягнуў на адной упартасці.
Жыццё, мне здаецца, - тая ж дыстанцыя, адведзеная чалавеку самой прыродай. І ў кожнага на гэтай дыстанцыі ёсць свае крытычныя, пераломныя моманты.
* * *
Невысокі, каржакаваты мужчына, пабліскваючы лысінай, чытае лекцыю пра гішпанскае і партугальскае Адраджэнне. Шаснаццатае стагоддзе...
А за акном - зыркая паводка святла. Расплаўленым сонцам зіхацяць на асфальце раўчукі. Колькі сілы, яснасці, радасці ў гэтай жаданай для ўсяго жывога паводцы!
- ...выдатны партугальскі паэт Луіс дэ Камоэнс па жаночай лініі даводзіўся сваяком вядомаму вам падарожніку Васка дэ Гама...
А за акном - глыбокая пранізлівая сінь неба. Ні воблачка, ні хмурынкі. Толькі вясною бывае такая свежасць, такая празрыстасць.
- ...але паэт трапіў у няміласць да караля і быў адданы ў салдаты...
А за акном неверагодны птушыны канцэрт. Вераб'і, здаецца, ашалелі ад гэтай сонечнай шчодрасці, скачуць, дурэюць у галлі каштанаў, заходзяцца на розныя галасы, быццам выхваляюцца адзін перад адным сваімі адмысловымі спевамі, сваім талентам.
- ...і толькі на схіле жыцця паэт змог вярнуцца ў Партугалію і надрукаваць сваю выдатную паэму...
Неўзаметку кідаю позірк на свайго суседа - Міколу Вераса - і бачу, што ў гэтыя хвіліны ён таксама далёкі ад шаснаццатага стагоддзя...
* * *
Валодзя Баравы, здаецца, не на жарты закахаўся ў новенькую. Зусім не пазнаць хлопца. Стаў нейкі дзіўны - рассеяны, узнёсла-святочны.
Учора з Міколам Верасам мы сустрэлі яго вечарам на праспекце. Валодзя ішоў проста на нас і не бачыў нас. Мы расступіліся і, калі ён гатовы быў ужо прайсці міма, схапілі яго за руку.
- А-а... - сказаў ён шчасліва. - Прывітанне!
- Ты што гэта ходзіш як лунацік, не бачыш нічога вакол? - засмяяўся Мікола.
Валодзя паціснуў плячыма:
- Не ведаю. Нешта здарылася са мною... Невыцерпна хочацца пісаць! - Валодзевы вочы гарэлі радасным, ліхаманкавым бляскам. - Іду вось па вуліцы, а радкі ў галаве роем, роем... Ніколі яшчэ такога не было!
- Ну, гэта не страшна, - сказаў Мікола і ляпнуў Валодзю па плячы. - Куй жалеза, пакуль гарачае!
Калі мы ўжо разышліся, я падумаў: якое ж усё-такі гэта шчасце - кахаць!
* * *
Мы доўга блукалі па парку, спадзеючыся знайсці дзе-небудзь незанятую лаўку, але так нічога і не знайшлі. Цёплы вясновы вечар, здаецца, выгнаў з дому ўсіх - і маладых і старых.
Выйшлі да рэчкі, на тое месца, дзе яна цячэ яшчэ ў сваіх травяністых, не спалоненых гранітам берагах і дзе з абодвух бакоў стаяць старыя нахіленыя вербы, утвараючы над вадой густыя, таямнічыя ў змроку шаты.
На лёгкім драўляным мастку, перакінутым цераз рэчку, спыніліся. Абапёршыся на парэнчы, я стаяў спінаю да вады і слухаў Галю. Яна расказвала пра школу, пра сваіх сябровак, пра сябе і была ў вясёлым, жартаўлівым настроі. Смеючыся, яна то брала мяне за руку, моцна сціскала яе, то пацвельвалася - па-дзявочы забаўна і міла пстрыкала мне па носе пальцам. І нечакана дакранулася шчакою да майго пляча, прыціхла ўся, прытулілася. Цяпло і трымценне яе цела я адчуў так блізка, што ў мяне перахапіла дыханне.
Я мог бы пацалаваць яе, пацалаваць у самыя вусны, якія, ледзь прыкметна ўздрыгваючы, шукалі, чакалі маіх вуснаў, але нешта стрымала, спыніла мяне. Магчыма, гэта была боязь, што пацалунак разбурыць тую высокую і трапяткую чароўнасць, якая аб'ядноўвала нас у гэтыя хвіліны, а магчыма, і іншае - падсвядомая, але ўвесь час неадступная думка пра Надзю...
Заплюшчыўшы вочы, яна яшчэ нейкае імгненне стаяла нерухома, уся пакорліва-сцішаная, поўная затоенага чакання, а потым як бы схамянулася, пстрыкнула мне па носе і, засмяяўшыся, выслізнула з маіх абдымкаў.
* * *
Сварка ўсчалася з-за дробязі.