І мне раптам страшэнна захацелася прытуліць яе да сябе, пацалаваць. Але як толькі я намерыўся абняць яе, яна ўперлася мне ў грудзі:
- І не думай нават!
І ў той жа міг у душы маёй адбыўся нейкі няўлоўны, рэзкі зрух - і замест гарачага, трапяткога жадання пачала наплываць нават не крыўда, не злосць, а тупая, халодная абыякавасць. «Не дык не. На калені падаць не буду...»
Я падняўся і зусім абыякава сказаў:
- Пойдзем, Надзя. Позна ўжо.
Яна глядзела на мяне не то здзіўлена, не то разгублена. Але не ўставала. Тады я павярнуўся і пайшоў. Паволі. Рукі ў кішэні. Нават стараўся нешта насвістваць.
Чую: ззаду ідзе і яна.
Выйшлі з парку. Моўчкі селі ў тралейбус, даехалі да гасцініцы. У вестыбюлі, калі я хацеў правесці яе наверх, яна суха сказала:
- Не трэба. Дзякую. Усяго добрага.
Дома, нацягнуўшы коўдру на галаву, я не вытрымаў і заплакаў.
* * *
Раніцаю падняўся з цяжкаю галавой, паганым настроем.
Пачаў быў чытаць - не чытаецца. Зноўку і зноўку прыгадвалася ўчарашняе. І дзіўна: чым болей я пра гэта думаў - тым усё мацней і выразней адчуваў сваю віну. «Ва ўсім вінаваты я. Толькі я! Хіба ж можна было гэтак рабіць? Учыніў допыт. Ах, дурань, дурань...»
Я паехаў да яе ў гасцініцу. Віктар ужо быў там. Мне нічога не заставалася, як зрабіць выгляд, быццам учора нічога не адбылося, і жартаваць, смяяцца. Надзя, аднак, на ўсе мае жарты не звяртала ўвагі, была маўклівая, сумная.
Віктар прапанаваў прашвырнуцца ў горад, і мы пайшлі. Хацелі ўзяць квіткі ў Купалаўскі тэатр - усё разабрана на тыдзень наперад. Заглянулі ў цырк - аказваецца, летам ён не працуе. Дзяржаўны мастацкі музей зачынены - выхадны. У планетарый - лекцыя даўно пачалася. Вось жа, скажы ты, як назнарок!
Дзень выдаўся хмурны, халодны. Вецер ажно пранізвае навылёт. Адчуваю: пачынае нарастаць няёмкасць. На твары ў Надзі - адкрытае раздражненне. Віктар, відаць, усё гэта бачыць і стараецца разварушыць нас.
- Што такое не шанцуе і як з ім змагацца, - смяецца ён. - Куды цяпер?
Надзя як бы чакала гэтага запытання і адразу з гатоўнасцю сказала:
- Паедзем, Віця, у гасцініцу.
Яна асабліва падкрэсліла слова «Віця», даючы гэтым зразумець, што запрашае з сабою толькі аднаго Віцю. Я гатовы быў праваліцца скрозь зямлю.
«Прыехала каханая ў госці, а я не змог нават звадзіць яе ў тэатр, зрабіць нешта прыемнае. Замест гэтага цягаю каторую ўжо гадзіну па вуліцы, на дзікім ветры і не ведаю, аб чым гаварыць».
- Чаго ў гасцініцу? - здзіўляецца Віктар. - Што ты там будзеш рабіць? Сядзець у чатырох сценах...
І зноўку ідзём - моўчкі, панура.
Нарэшце ў «Цэнтральным» нам шанцуе, і мы бяром квіткі на італьянскі фільм. Часу да пачатку сеанса застаецца яшчэ многа, і я кажу, што можна схадзіць у рэстаран. Яна крывіцца і з тым жа выразам абыякавасці неахвотна ідзе з намі.
У рэстаране няёмкасць не знікае. Расстроены, збіты з панталыку яе паводзінамі, я не ведаю, аб чым гаварыць, куды падзець рукі. Сядзім амаль моўчкі. Зрэдку перакідваемся з Віктарам кароткімі фразамі. Хачу, каб загаварыла і яна.
- Надзя, - кажу ёй, - можа, мы перад фільмам забяжым у гасцініцу і ты пакінеш бацьку цыдулку...
- Якую яшчэ цыдулку! - абрывае яна з нейкай злосцю і ажно адсоўваецца, адварочваецца ад мяне.
Твар мой успыхвае. Мне і сапраўды здаецца, што я сказаў страшэнную недарэчнасць, і пачынаю апраўдвацца:
- Ну... каб не хваляваўся... Ты ж сама ўчора казала...
- Мала што я казала!
Я баюся ўзняць вочы - сорамна. Сорамна не так перад ёю, як перад Віцем.
Пакутлівае маўчанне парушае афіцыянтка. Робім заказ.
Віно не прыносіць ажыўлення. Гаворым у асноўным мы з Віктарам, і то змушана, вяла.
Калі выходзім з рэстарана, я з палёгкаю ўздыхаю. Гляджу на гадзіннік. Яшчэ цэлых паўгадзіны! Пакуль я думаю, дзе б гэты час прабавіць, Надзя нечакана кажа:
- Я паеду ў гасцініцу.
Віктар глядзіць на яе са здзіўленнем:
- У нас жа квіткі ў кіно!
- Я не пайду. Фільм позна кончыцца, і мы з татам не паспеем на цягнік.
- Чаго ты баішся - паспееш. Хіба ж можна прапасці з такімі хлопцамі! - Віктар смяецца і жартаўліва стукае мяне па плячы.
Яна пагардліва хмыкае.
- Ну, добра. Добра, - кажу я. - Вось зараз прыйдзе тралейбус - садзіся і едзь.
- І паеду.
Віктар пераступае з нагі на нагу, хмурыцца:
- Надзя, што ты гаворыш... Няўжо ты думаеш, што мы хочам зрабіць табе кепска? Усе ж хочуць як лепш, а ты... Не разумею...
Падыходзіць тралейбус. З шумам расчыняюцца дзверы. Віктар бярэ Надзю за руку.
- Нікуды ты не паедзеш!
Мне страшэнна няёмка.
Дзверы зачыняюцца, тралейбус ад'язджае. Яна застаецца.