Выбрать главу

Урэшце мы ідзём у кіно. Божа, які жахлівы дзень! Хутчэй бы ўсё гэта канчалася.

...Пасля кіно я еду праводзіць яе на вакзал. Да цягніка застаецца хвілін дзесяць. Чакаем на пероне. Яна стаіць з бацькам. Мы з Віктарам - трохі воддаль. Я гляджу на яе і ліхаманкава думаю: «Нешта трэба сказаць ёй... Нешта трэба зрабіць... Нельга ж так раз'язджацца, нельга...»

З цемені раптам вырваўся зычны гудок цеплавоза, і ўсё на пероне прыйшло ў рух - пабеглі з чамаданамі, сумкамі, заштурхаліся злева, справа.

Я падышоў да Надзі:

- Які твой вагон?

- Восьмы... А дзе Віця? Віця! Бяжы займай чаргу!

Я кінуўся да вагона. Людзей было няшмат, але кожнаму хацелася сесці першым. Я з усіх сіл стрымліваў націск нецярплівых пасажыраў, каб яна магла свабодна ўзняцца па прыступках. Нехта лаяўся, нехта штурхаў мяне ў спіну, але я не звяртаў увагі - было прыемна клапаціцца пра гэтага роднага, любага мне чалавека.

У вагоне яна зняла паліто, паставіла сумку на паліцу. Бацька некуды адышоўся, і мы аказаліся адны ў вузкім праходзе купэ.

- Ну, вось і ўсё... - павярнулася яна да мяне, і ў яе вачах, яшчэ нядаўна такіх халодных і непрыязных, я нечакана ўбачыў глыбокую, пяшчотную журбу.

- Граждане провожающие, прошу освободить вагон. Поезд отправляется!

- Да пабачэння, Надзя... - сказаў я, зноў чамусьці адчуваючы нейкую вінаватасць. - Не крыўдуй, калі што...

- І ты не крыўдуй.

- Пакуль...

Яна моўчкі кіўнула галавой і выйшла за мной у тамбур. Я саскокнуў на перон. Віктар развітваўся з ёю, цалуючы ў вусны. Як я зайздросціў яму ў гэты момант...

Цягнік бразнуў буферамі, і вагоны плаўна паплылі.

Паехала...

  * * *

Лежачы ў цемнаце, Кандрат Бугаёў расказвае Алесю розныя падрабязнасці пра апошняе спатканне са «сваёй жанчынай». Расказвае і сам сабе сыта, задаволена параготвае.

Я не сцярпеў:

- Няўжо табе, Кандрат, не сорамна? Яшчэ гадзіну назад ты, напэўна, кляўся ёй у каханні, а цяпер вось плявузгаеш абы-што.

- Хе-хе, - як ні ў чым не бывала, нават ахвотна азваўся Кандрат, - я не плявузгаю, а дзялюся вопытам.

- От жа жывёліна! - заварушыўся на сваім ложку Міхась і аж скрыгатнуў зубамі. - Яму б толькі адно...

Я чакаў, што ўжо гэтую абразу Кандрат не сцерпіць, але ён зноў паблажліва рагатнуў:

- Правільна, Міша. Хе-хе... Усе мы дабіваемся ад жанчын аднаго - блізкасці.

- Ты, Бугаёў, не пераварочвай рэчы з ног на галаву, - не вытрымаў Верас. - Канечне, нельга аддзяляць духоўную блізкасць у каханні ад фізічнай. Але не блытай, калі ласка, каханне з жывёльнымі, як Міша кажа, патрэбнасцямі.

- Пакуль малады, трэба браць ад жыцця ўсё, што можаш.

- Што ж, у цябе свая галава на плячах, - не стаў болей спрачацца Верас, ведаючы, што Кандрату ў такіх выпадках усё роўна нічога не дакажаш. - Толькі скажу табе, што бярэш ты ад жыцця вельмі мала і то розны бруд. А ўсё светлае, чыстае праходзіць міма цябе.

Кандрат засоп, заварочаўся на ложку, нешта хацеў быў сказаць, але змаўчаў, нацягнуў коўдру на галаву.

ЛІПЕНЬ

...У сваю Дуброву я прыехаў позна вечарам. З Менска выбрацца было амаль немагчыма. І на аўтобусным, і на чыгуначным вакзалах тварылася нешта неверагоднае. Закончылася сесія, і тысячы студэнтаў ірваліся на вакацыі.

Цягнік, якім я звычайна езджу дадому, пайшоў перапоўнены, не забраўшы мо і дзесятай часткі тых, хто хацеў сесці. Наступны за ім быў скоры, але і на яго квіток дастаць не ўдалося. Толькі на самы апошні, які адпраўляўся ўжо надвячоркам, нарэшце сяк-так убіўся. Вірлівы, шумны натоўп уціснуў мяне ў бітком набіты вагон, і гэтак, стоячы то на левай назе, то на правай, даехаў я да сваёй станцыі.

Дома адно толькі прывітаўся з бацькамі, паставіў у хаце чамадан - і адразу ж у клуб на танцы, дзе, магчыма, была і яна...

Надзю я ўбачыў яшчэ з калідора, праз адчыненыя ў залу дзверы. Яна танцавала... з Іванам Пятровічам!

Нахіліўшыся да яе, той нешта расказваў, а Надзя раз-пораз ускідвала на яго вочы і ўсміхалася.

Я стаяў у калідоры адзін і нейкі момант, апанаваны самымі супярэчлівымі пачуццямі, вагаўся: заходзіць у клуб ці павярнуцца, пайсці дадому. Усё ж такі жаданне бачыць яе перамагло. Да таго ж трэба было ўрэшце пагаварыць аб усім сур'ёзна, устанавіць нейкую яснасць.

Я ўвайшоў у залу і хацеў неўзаметку прайсці да хлопцаў, але мужчыны, якія звычайна тоўпяцца ў парозе, затрымалі мяне:

- А-а, Мікалаевіч! Здароў, здароў...

- Ну, як там сталіца?

Я падаваў аднавяскоўцам рукі, адказваў на іх пытанні, жартаваў, а вочы мае ўвесь час сачылі за Надзяй. Вось яна павярнулася, глянула ў мой бок, і на імгненне я злавіў яе позірк. І мне здалося, што яе твар азарыўся міжвольнай радасцю.