- Ну й Іван Пятровіч!
Ля веснічак яна вінавата зірнула на мяне, сказала:
- Я пайду, Жэня. Стамілася сёння. Дарога, валейбол...
І не паспеў я што-небудзь сказаць, пайшла.
* * *
Гулялі ў валейбол зноў.
Надзі чамусьці не было. І мо па гэтай прычыне гульня здалася мне вялай і нецікавай.
Недзе пад канец прыйшоў і Іван Пятровіч. Аднак апрануты ён быў зусім не на валейбол: старанна адпрасаваны касцюм, белая кашуля, гальштук. Ад яго - нават здалёк - пахла адэкалонам.
«Куды гэта ён так выфранціўся? - і ў мяне мільганула трывожная згадка. - Ці не да Надзі часам?»
Іван Пятровіч некалькі хвілін стаяў ля пляцоўкі, але па тым, як ён рассеяна і абыякава сачыў за гульнёю, было відаць, што яго гэта цікавіць мала. Ажывіўся ён толькі тады, калі ўбачыў Віктара, Надзінага брата, які кіраваў сюды з боку калгаснага саду і на хаду жаваў яблык.
Іван Пятровіч павітаўся з Віктарам за руку, нешта папытаўся, той спачатку паціснуў плячыма, а потым сцвярджальна кіўнуў галавой. Яны пагаварылі яшчэ аб нечым і пайшлі... пайшлі да Апанасенкаў.
Сэрца маё ўпала, але я не падаў выгляду, гуляў да канца, пакуль не сцямнела. Пасля разам з усімі хлопцамі пайшоў да фермы, дзе была калонка, каб памыцца.
Калі мы вярнуліся назад, ля клуба ўжо чуўся дзявочы віск, смех: збіраліся на танцы. Сярод дзяўчат я ўбачыў і Надзю. Але ж дзе Іван Пятровіч?
Ён вярнуўся разам з Віктарам недзе праз паўгадзіны і быў нейкі дзіўна ціхі, задуменны. Нават не падышоў да Надзі. Унутрана я ўсміхнуўся. Няйначай яна ўцякла ад яго, пакінуўшы дома з Віктарам...
Пасля танцаў мы з Надзяй засталіся адны. Зноў выйшлі далёка за вёску. Ажно туды, дзе я ўпершыню яе пацалаваў.
Была ціхая, духмяная ноч. У небе віселі цёплыя, спелыя зоры... Лёгкі ветрык даносіў з ракі свежы халадок. Але, мусіць, не толькі ад гэтага мяне пачыналі калаціць дрыжыкі. Поруч ішла яна! Тая, пра каго я думаў усе гэтыя дні і ночы. Тая, для каго ў маім сэрцы выспелі самыя светлыя, самыя харошыя словы. Пякло нясцерпнае жаданне хутчэй прытуліць яе да сваіх грудзей, сказаць ёй усё-ўсё! А я ніяк не мог адважыцца... Ад вялікага хвалявання, ад прыліву пачуццяў я не мог вымавіць слова.
Колькі часу ішлі моўчкі.
- Пра што ты ўсё думаеш? - папыталася Надзя.
Я спыніўся. Цёмныя, глыбокія вочы яе глядзелі на мяне мякка, неяк па-мацярынску ласкава. Ціхі ветрык варушыў на лбе знаёмую пасмачку валасоў. Ад твару яе, матавага ў шэрані ночы, ад усёй яе постаці сыходзіла незвычайная, невыказна хвалюючая пяшчота. Яшчэ ніколі я не адчуваў яе такой блізкай і роднай.
* * *
Недзе на другім канцы вёскі, у чуйнай вечаровай цішыні, дзяўчаты завялі песню. Колішнюю, журботную.
Чырво-о-ная вішня-а
З-пад ко-о-раня выйшла-а...
Спявалі хораша, з падгалоскамі, як умеюць, здаецца, спяваць толькі ў нас, на Палессі.
Аддала мяне мамка,
Дзе я не прывычна-а...
І мо ад таго, што я ўжо даўно не чуў гэтай песні, што быў такі мяккі, паэтычны вечар, нешта ажно варухнулася, пацяплела ў мяне ля сэрца. І неяк само сабой сказалася:
- Як жа я люблю гэтыя песні, Надзя! Колькі ў іх паэзіі, пачуццяў... І што дзіўна, мінаюць стагоддзі, прыходзяць і адыходзяць людзі, а песні жывуць...
- Канечне, канечне... - перабіла мяне Надзя. - Ну, я пайду.
Гэта было так нечакана, што я нават не зразумеў.
- Куды пайду?
- Дадому. Позна ўжо.
Крокі на ганку, рыпенне дзвярэй. Цішыня. І толькі песня, здаецца, яшчэ больш журботная і блізкая, плыла над вёскаю...
* * *
Хадзіў разам з хлопцамі на работу ў калгас.
Брыгадзір вельмі абрадаваўся нечаканай падмозе: пачалося жніво і цяпер у брыгадзе кожныя рукі, як кажуць, на вагу золата.
Паставілі нас на ток. За ноч тут насушылі і начысцілі цэлыя горы пшаніцы, і нам трэба было, пакуль пойдзе ад камбайнаў новае зерне, перанесці ў свіран гатовае.
Юзік Яворскі, нязменны калгасны кладаўшчык, прынёс нам са сваёй кладоўкі шуфлі, мяшкі, паказаў, як што рабіць.
- Толькі ж, хлопчыкі, пастарайцеся ўправіцца, - папрасіў ён. - А то з мяне брыгадзір штаны спусціць.
Мы засмяяліся, а Ваня Ліпскі, абышоўшы ток, прысвіснуў:
- Ф'ю-у, ды тут работкі дай Бог! І за тыдзень не ўправішся.
- Нічога, хлопчыкі. Вочы страшацца, а рукі зробяць...
Не сказаць каб з вялікім энтузіязмам мы ўзяліся за шуфлі. Работа ішла спачатку спакойна, трошкі нават вяла. Але дзе гэта бачана, каб маладыя, здаровыя хлопцы, сабраўшыся разам, маглі нешта рабіць спакойна! І от ужо нехта весела гукнуў:
- Эй, левы фланг! Што спіцё на хаду?
Тыя, каму адрасаваўся гэты кпін, не засталіся ў даўгу:
- Сам глядзі не засні! А то брыгадзір дабярэцца і да тваіх штаноў!