Пакойчык у яго невялічкі. Але светлы, чысты, утульны. Гаспадары, мне здаецца, харошыя, прыветлівыя людзі. Так што Заранкам, можна сказаць, пашанцавала.
Мы з Міхасём падняліся на чацвёрты паверх і ля дзвярэй, абабітых чорным дэрмацінам, пазванілі. Адчыніла Валя. У дамашнім халаце, з перакінутым праз плячо ручніком. Відаць, гаспадарыла на кухні.
- Добры вечар, - не гледзячы на мяне, адказала яна і адразу павярнулася, пайшла зноў на кухню, кінула праз плячо: - Праходзьце, распранайцеся...
Мне стала ніякавата. Чаго яна так: быццам я тут быў ужо тысячу разоў?
Міхась павесіў мой плашч, падаў дамашнія пантоплі, гукнуў весела жонцы:
- Ну, Валя, частуй гасцей! Не мяшала б з гэтай нагоды і бутэлечку.
- Вы ж едзеце з горада, хай бы і везлі, - пачулася з кухні. - А то давай ім бутэлечку.
Міхась збянтэжана зірнуў на мяне і паціснуў плячыма: маўляў, што гэта сёння з ёю, не разумею. Потым махнуў рукою - не зважай, жанчыны ёсць жанчыны, і лепш з імі не спрачацца.
Зайшлі ў пакойчык, прыселі. Міхась дастаў цэлую скрынку яблыкаў, выклаў добры дзесятак на стол.
- Еш! Каб ніводнага не засталося.
І, зусім як у дзяцінстве, я забыўся на ўсё. Еў з хрумстам халодныя, сакаўныя антонаўкі, гаварыў з Міхасём, і было хораша, утульна. І чамусьці крыху журботна. Думалася: Божа мой, як хутка, як неўзаметку мы выраслі, пасталелі... Яшчэ ці даўно, здаецца, тоўкся ты падшыванцам на кожным вясковым вяселлі і з гэткай цікаўнасцю, нават зайздрасцю глядзеў на шчаслівых маладых за сталом, як на нешта далёкае-далёкае, недасягальнае. І вось ужо сам уступіў у гэту хвалюючую пару жыцця. І от ужо з гэткім жа ўчарашнім падшыванцам сядзіш сабе і як аб звыклых, будзённых рэчах вядзеш размову аб жаніцьбе, сям'і, дзецях...
...Я пачаў збірацца дадому, але Міхась ледзь не сілком усадзіў мяне на месца.
- Нікуды ты не пойдзеш. Валя! Нясі што вячэраць!
Валя, усё з тым жа ручніком праз плячо, паказалася ў дзвярах:
- А што, згаладаліся?
Я стаў пераконваць, што зусім нядаўна абедаў, есці не хачу і дарма толькі лішнія клопаты. Ды Міхась, незадаволена глянуўшы на жонку, сказаў:
- Ты не пытайся, а нясі.
...Мы елі гарачую, сопкую бульбу са свежымі, смачнымі катлетамі. Можа, гэта і дробязь, можа, я ўжо занадта прыдзірлівы, але маладая гаспадыня ні разу не запрасіла мяне есці, не прапанавала пакаштаваць яе катлет. Праз колькі хвілін яна ўскочыла з-за стала. Мне стала няёмка, і я падняўся таксама, хоць быў галодны як воўк, а бульба была такою смачнай...
Міша праводзіў мяне да трамвайнага прыпынку. Ужо праз акно трамвая я бачыў, як ён аддаляецца, застаецца там, у вялікім, чужым раёне. І зноў недзе пад сэрцам варухнулася тая ж светлая, пяшчотная журба. Здалося, што мы расстаёмся надоўга, што я назаўсёды пакідаю яго ў гэтым незнаёмым раёне са сваімі клопатамі і дарогамі.
* * *
Прыгадаўся адзін нядаўні выпадак.
...Ехаў я пасля вакацыяў у Менск. Да чыгуначнай станцыі трэба было дабірацца аўтобусам. Напярэдадні прайшоў моцны дождж, дарога раскісла, і я не надта спадзяваўся, што аўтобус гэты прыйдзе. На шчасце, ён прыйшоў.
Людзей набілася паўнютка. Аж боязна было, што старэнькі, скрыпучы «газік» не вытрымае і дзе-небудзь на вялікай выбоіне трэсне, разваліцца на кавалкі.
Побач са мной сядзеў укормлены, сярэдніх гадоў мужчына. Папраўляючы рукою то саламяны капялюш, то скураны зашмальцаваны партфель, які ўвесь час спаўзаў з яго гладкіх каленяў, мужчына ўголас абураўся: і што дарогу не хочуць як след адрамантаваць, і што аўтобус пасылаюць такі - душу можа вытрасці. Яму ахвотна вакол падтаквалі...
Мы ўжо, мусіць, праехалі добрую палавіну дарогі, як нечакана аўтобус наш натужна, з нейкім адчаем завыў, тузануўся раз-другі і спыніўся. Заглух матор. Шафёр вылез з кабіны, абышоў вакол машыны і безнадзейна махнуў рукою.
Селі мы здорава. Заднія колы ледзь-ледзь віднеліся з густога месіва. Шафёр разгублена стаяў ля аўтобуса і неяк вінавата паглядаў то на нас, пасажыраў, то на машыну.
Тым часам няўмольна насоўваўся вечар. Пайшоў дождж. Трэба было нешта рабіць. Адны прапаноўвалі прынесці з лесу галля і падмасціць пад калёсы, паспрабаваць выцягнуць аўтобус сваімі сіламі. Другія казалі, што нічога з гэтага не выйдзе, раілі не стаяць дарма на дарозе, не мокнуць, а ісці да бліжэйшай вёскі і там заначаваць. А раніцай будзе відаць. Спрачаліся, даводзілі кожны сваё, але ніхто не злаваў, не шукаў вінаватага.
І толькі тып у саламяным капелюшы соваўся туды-сюды, грэбліва ступаючы па гразі сваімі моднымі, бліскучымі туфлікамі, і ўсё ныў, лаяў шафёра, што ўлез у самае балота, не мог дзе бокам аб'ехаць. А потым, як пачало накрапваць, і зусім зашыўся ў аўтобус, узяўся аплятаць каўбасу...