Мне стала непрыемна бачыць Галю. Але яна, як назло, траплялася мне на вочы - у інтэрнаце, ва ўніверсітэце, у бібліятэцы. Яна як бы спецыяльна шукала мяне, падпільноўвала. Я ўпарта пазбягаў усялякіх сустрэч і размоў. Хоць адчуваў: гэта непазбежна.
І вось учора нарэшце яна спаткала мяне вечарам на калідоры, ля нашага пакоя, і сказала:
- Жэня, нам трэба пагаварыць.
Адводзячы вочы ўбок, я стаў адгаворвацца:
- Галя, ты прабач. Сёння я проста... У нас заўтра практычныя...
- Мы ненадоўга. Прашу цябе.
Я зразумеў, што гэты раз яна не адступіцца, і вымушаны быў згадзіцца. Пайшлі на кухню - найбольш ціхае і зручнае месца ў інтэрнаце для інтымных размоў. Ішоў туды і маліў Бога, каб там ужо хто-небудзь быў, каб не знайшлося месца. Дарма - кухня была незанятаю.
Галя стала ля акна і колькі хвілін маўчала, задуменна глядзела некуды ў цемру. Маўчаў і я. «Што ёй сказаць? Як ёй пра ўсё сказаць?»
- Жэня... - загаварыла яна, і палец яе нервова захадзіў па шыбе, выпісваючы бязладныя кругі. - Жэня... Ты ўсё бачыш, усё ведаеш... І мне вельмі сорамна, што першай пачынаю пра гэта размову. Але я не магу так. Ты ў апошні час вельмі змяніўся. Чаму?
У голасе яе чуліся непадробнае хваляванне і боль. Мяне раптам ахапіла вострае пачуццё жаласці. Я абняў яе за плечы:
- Галя, не трэба... Чуеш? Не трэба аб гэтым...
- Трэба! - яна павярнулася і паглядзела мне ў вочы. - Ты павінен сказаць.
Я апусціў галаву і ўздыхнуў:
- Усё гэта не так проста...
- У цябе нехта ёсць?
Я прамаўчаў - не мог рашыцца сказаць ёй праўду.
- Ты яе... кахаеш?
Зноў маўчу.
- Ну, скажы «так», што ты маўчыш? Скажы. Кахаеш?
Я ледзь прыкметна кіўнуў галавой. Галя, што да гэтага глядзела на мяне яшчэ з нейкай надзеяй, з такім напружаным чаканнем, раптам адразу ўся абмякла, панікла.
- Навошта ж тады... усё гэта было? Не, не, я ні аб чым не шкадую і не хачу ні ў чым цябе папракаць... Мне толькі крыўдна: чаму мне ўсё жыццё так не шанцуе?
- Галя, я не ведаю... Я невінаваты... Я шчыра хацеў і спадзяваўся... Мне было заўжды прыемна і лёгка з табою...
Яна маркотна, нерухома глядзела ў акно. Потым павярнулася і парывіста абвіла маю шыю.
- Я кахаю цябе, Жэнь-шэнь мой мілы... - зашаптала яна горача. - Кахаю!..
І заціхла, заплакала на маіх грудзях. А я стаяў, і мне было не менш горка. Я чакаў гэтых слоў прызнання ад Надзі, а пачуць давялося ад іншай. Чаму?
Чаму з-за таго, што я не змог адказаць узаемнасцю, павінен перажываць, пакутаваць харошы, ні ў чым не вінаваты чалавек? Чаму ў жыцці гэтулькі балючых непаразуменняў, гэтулькі жорсткай несправядлівасці?
* * *
«Добры дзень, Жэня!
Толькі што прыйшла з кавярні. Субота. Адзінаццаць гадзін вечара. У нашай групе дзяўчына выходзіць замуж. Сёння яна запісалася, а потым усёй групай гулялі ў кавярні вяселле.
Было ўсё добра. Пасля з Марынай (я папрасіла яе) мы прыйшлі ў інтэрнат, і мне было пісьмо. Я так абрадавалася. А прачытала - радасць, весялосць як рукой зняло.
Жэня, а можа, нам зусім кінуць пісаць? Можа, так лепш будзе? Ты не будзеш крыўдзіцца на мяне, а я на цябе.
Ты стаў вышукваць розныя прыдзіркі. Навошта? Чаму? Раней у цябе гэтага не было.
У мяне сёння такі дзень. Усе радуюцца, весяляцца, і я да гэтага была вясёлая, смяялася, як звычайна. Але вось мяне ўсё цягнула ў інтэрнат, я чакала ад цябе пісьма. Хай бы я лепш не ішла! Дык не - захацелася.
Пайшла я з вечара, як бачыш, рана. Хоць усе засталіся гуляць. Няма таго настрою, які быў. І наогул стала неяк сумна.
Раней было зусім не так. Ты вельмі змяніўся. Ты стаў неяк інакш да мяне адносіцца. Цікава, чым гэта выклікана? Тым, што я пайшла адзін вечар з Зылем? Але што я магла зрабіць? І пасля... Ты ж не захацеў са мною пагаварыць, збег з вечара, паехаў, нават не развітаўшыся. Мне так сорамна было перад усімі.
Магчыма, сапраўды я такая, што са мною вельмі цяжка і гаварыць, і пісаць мне. Не знаю. Ёсць жа людзі, якім прыемна і гаварыць са мной, і пісаць мне. Хоць я яшчэ радзей ім пішу, чым табе. А ты, можа, каго іншага зразумееш і яна цябе.
Прабач, я трохі выпіла і пішу, што ўзбрыдзе ў галаву. Усе думкі пераблыталіся. Галава баліць. Але адказаць я захацела табе адразу. Ладна, не атрымалася.
Усяго добрага. Надзя».
Я напісаў ёй:
«Добры дзень, Надзейка!
Што ж, давай пагаворым з табою без усялякіх крыўд - адкрыта. Шчырасць за шчырасць. Хоць адчуваю, што буду пісаць блытана, можа, нават не так і не тое, што хочацца.
Пішу, таму што сказаць усё гэта табе я, магчыма, і не сказаў бы. Проста не змог бы. Ад вялікіх пачуццяў часам проста дурнееш, становішся як дзіця, чорт ведае што гаварыў і рабіў бы. А ўжо каб выказаць усё гэта - і не спрабуй. Вось чаму іншы раз я з табою такі бездапаможны. Пісаць лягчэй, гаварыць - цяжка. Але і не гаварыць немагчыма. Так, я не веру, каб чалавек, калі ён моцна, па-сапраўднаму кахае, мог хаваць свае пачуцці. І хаваць гэтак, каб пра іх не здагадваліся не толькі староннія, але і блізкія, сябры, нават той, каго ён кахае.