Перада мною тваё апошняе пісьмо. Не ведаю, каторы ўжо раз я перачытваю яго. І чытаць хочацца без канца. І кожны раз яно хвалюе мяне па-новаму. Родная мая, харошая! Ты нават не падазраеш, як ты мяне абрадавала, усхвалявала гэтым пісьмом! Ведаю: у ім многа крыўднага для мяне, часам нават рэзкага, злога, але ўсё гэта не галоўнае. Галоўнае ў тым, што ты ў ім перастала быць дыпламатам (чэснае слова, як часта яшчэ ты пішаш мне дыпламатычна-крыўдна), выйшла са сваіх звычайных умоўнасцей і хоць з крыўды, са злосці, але загаварыла шчыра. Ах, каб ты заўсёды была са мной такою! Менавіта такою - хай сабе нават злоснай, але адкрытай, шчырай. Я б нічога больш не хацеў. І як усё тады было б добра!
Ты прапаноўваеш «лепш не пісаць». Але гэта не выйсце. Пісьмы, па-мойму, гэта - натуральная неабходнасць, патрэба душы, а не абавязак, выкананне якога адкладваеш з дня на дзень. Калі яны, пісьмы, проста знешняя фармальнасць, адна бачнасць сувязей, то можна, канечне, і не пісаць. Бо чаго я чакаю ад цябе ў пісьме? Няўжо розных паведамленняў аб надвор'і, нейкіх надзвычайных навін і г. д.? Не, канечне. Мне патрэбны твае думкі, твае пачуцці. Пра што ты цяпер думаеш, што ў цябе радаснага ці невясёлага. Няўжо так цяжка ўзяць дый напісаць пра гэта?
Ты не любіш пісаць вялікія пісьмы? Але гэтага я ад цябе і не патрабую. Ты гаворыш, што пішаш мне, «як і ўсім», і нават (!) трохі часцей, і яны, гэтыя «ўсе», не крыўдзяцца, а я крыўдую. Што можа быць больш горкае для мяне, чым тваё гэта прызнанне? У тым і ўся бяда, што і мне ты пішаш, «як усім», што да гэтага часу я не стаў для цябе тым чалавекам, якому можна напісаць і трошкі болей, і трохі цяплей, чым «усім».
Я стаў вышукваць розныя прыдзіркі? Так, іншы раз я, магчыма, і занадта строга стаўлюся да нейкай дробязі. Чаму? А ўсё таму, што твая пастаянная няпэўнасць, твае халодна-дыпламатычныя паводзіны раздражняюць мяне, злуюць. Колькі ж можна так?!
Дарэчы, гэта і было адной з прычын таго, што я пайшоў тады з вечара, на якім ты цалавалася з Зылем... Ёсць жа нейкая мяжа і майму цярпенню! Зрэшты, аб гэтым не ў пісьме. Відаць, у другую нядзелю я прыеду да цябе, і тады мы аб усім пагаворым. Добра?»
КАСТРЫЧНІК
Весткі аб тым, што нас пасылаюць на бульбу, былі яшчэ ў верасні. Але нешта міналі дні, тыдні, а мы па-ранейшаму хадзілі на заняткі, ніхто нічога не гаварыў. Пасля прайшла нават чутка, быццам сёлета студэнтаў наогул пасылаць не будуць: калгасы ўправяцца і самі.
І вось нарэшце сёння з самай раніцы Ігар Касцевіч прыйшоў з дэканата і афіцыйна абвясціў:
- З панядзелка - на бульбу!
Адны гэтаму бурна абрадаваліся: не трэба будзе рана ўставаць, выседжваць доўгія і нудныя лекцыі, зубрыць. З гэтай нагоды Кандрат з Алесем пусціліся ў нейкі неверагодны танец, падобны да скокаў дзікага племя «ням-ням». Многія ж з нас асаблівых эмоцый не праявілі, успрынялі паездку ў калгас як нешта належнае, неабходнае і адразу пачалі распытваць у Касцевіча, дзе і калі збірацца, чым паедзем.
Пакуль стаяў гэты гармідар, я з цікаўнасцю назіраў за Святланай Карэлінай. Яна сядзела прыкметна разгубленая і нервова пакусвала свае поўныя, прывабныя вусны.
Заняткі, вядома, адмянілі, і ў актавай зале адбыўся кароткі мітынг.
Як заўсёды, доўга, квяціста гаварыў наш дэкан, Рыгор Мікалаевіч:
- Сёння мы прынялі рашэнне аб пасылцы малодшых курсаў у калгасы і саўгасы вобласці. Хачу папярэдзіць: гэта не дадатковыя вакацыі, як некаторыя думаюць, і не вясёлая паездка за кошт дзяржавы. Гэта - важнае і адказнае даручэнне. Ваша свядомая, самаадданая праца будзе своеасаблівым укладам у справу паспяховага выканання...
І гэтак далей і таму падобнае.
Павесяліў нехта з першакурснікаў. Я нават не ведаю, хто ён, здаецца, сустракаў адзін раз на расейскім аддзяленні. Хлопец шустра падбег да трыбуны і гучна, бойка пачаў:
- Я вельмі рады, што мне даверылі асабіста і ад імя курса сказаць колькі слоў. Дазвольце ж, з вашага дазволу, запэўніць дэканат факультэта і асабіста вас, Рыгор Мікалаевіч, - ён павярнуўся да прэзідыума і кіўнуў дэкану, - што мы прыкладзём усе намаганні і пастараемся...
Хлопцу, рагочучы, доўга апладзіравалі. А ён, відаць, так нічога і не зразумеў, бо сышоў са сцэны важны і задаволены.