Пастукаўшы алоўкам па стале, падняўся Кастусь Беленькі.
- Давайце без лішніх эмоцый. Чым больш спакойна і аб'ектыўна мы будзем гаварыць - тым лепш. Што датычыцца мяне, то я лічу, што Зарэчны не проста здольны, а таленавіты журналіст. І нельга яго, як і ўсіх, мераць на адну мерку, заганяць у пракрустава ложа агульных правілаў.
- Скажы, калі ласка, талент які адшукаўся, - насмешліва пакруціла галавою Лена Кудлатая. - А адкуль жа ён відаць, гэты талент? Што Кірыла надрукаваў у газеце пару нарысаў? Дык гэта, упэўнена, змог бы кожны з нас, каб захацеў. Але мы прыйшлі вучыцца і вучымся, а не абіваем парогі рэдакцый. І пасля, Кастусь, нават самы вялікі талент, калі ён хоча, каб яго паважалі людзі, павінен перш за ўсё сам паважаць людзей.
- Вось-вось, - падхапіў Міхась Заранок. - Паважаць, а не зневажаць.
- Заранок, не перабівай, - незадаволена буркнуў у яго бок Беленькі. - Кажы далей, Лена.
- А я ўжо ўсё сказала.
- Хто яшчэ жадае выступіць?
Слова папрасіў Валодзя Баравы. Ён выйшаў да стала прэзідыума і, кашлянуўшы ў кулак, сказаў:
- Я пастараюся гаварыць спакойна. Хоць гэта і не так проста, калі размова ідзе аб такіх рэчах... Канечне, Зарэчны павёў сябе няправільна. Канечне, яго паводзіны заслугоўваюць суровага асуджэння. І ўсё ж... І ўсё ж я хацеў бы ў нечым падтрымаць Кастуся Беленькага, а таксама Ігара Касцевіча, які яшчэ ў самым пачатку сказаў аб тым, што вінаваты і мы самі. Так, вінаваты. І ў тым, што своечасова не распазналі ў Зарэчным небяспечны мікроб эгаізму, зазнайства. І ў тым, што, калі хвароба гэта стала ўжо відавочная, нічога не зрабілі, каб яе вылечыць. Вось чаму я, падзяляючы абурэнне тых, хто ўжо выступаў, хацеў бы, каб сённяшні наш сход стаў не канцом гэтай складанай, карпатлівай, настойлівай работы, а яе пачаткам.
- Што ты прапануеш? - кінуў з месца рэпліку Міхась Заранок.
- Я прапаную... - Валодзя кашлянуў і на момант задумаўся. - Я прапаную аб'явіць Зарэчнаму вымову, а ўсім нам сур'ёзна падумаць, як вярнуць Кірылу ў калектыў.
Я кінуў позірк на прэзідыум: Ніна Аляксандраўна і Анатоль Паўлавіч дружна, з палёгкаю ківалі галовамі.
Пасля невялікіх спрэчак сход прыняў прапанову Баравога. Яго ж мы аднагалосна абралі сваім новым камсоргам.
* * *
Назаўтра я забег у бальніцу да Міколы Вераса. Яму ўжо намнога лепш, і ён можа спускацца ўніз, у вестыбюль, дзе мы цяпер звычайна і сустракаемся.
Знайшоўшы больш-менш зацішнае месца, мы селі, і я расказаў Міколу пра ўчарашні сход. Ён уважліва слухаў, перапытваў, удакладняў розныя падрабязнасці, а калі я нарэшце скончыў, абрадавана сказаў:
- Ну што ж, гэта вельмі добра, што такая размова адбылася. Вельмі добра! І не толькі для Зарэчнага - для ўсёй групы.
Мікола ямчэй захутаўся ў свой цёмна-сіні бальнічны халат (у вестыбюлі было халаднавата) і загаварыў зноў:
- Ты ведаеш, Жэня, мяне ўжо наша група пачала была сур'ёзна непакоіць. Чамусьці на другім курсе, замест таго каб больш зблізіцца, згуртавацца, у нас пачаўся адваротны працэс. Ты заўважыў? Мы як бы стаміліся, пачалі траціць цікавасць не толькі да агульных мерапрыемстваў, да спраў калектыву, але і адзін да аднаго. Мяне гэта, шчыра кажучы, і здзіўляла, і засмучала, і трывожыла. Як жа так? - не раз думаў я. - Маладыя людзі, будучыя журналісты, трэба, каб энергія, ініцыятыва біла праз край, каб спрэчкам, дыскусіям не было канца, а тут - цішыня, спакой... Кожны сам па сабе, у кожнага свае інтарэсы. На бульбе, праўда, сітуацыя крыху змянілася. Але тыя канфлікты, якія ўзнікалі ў нас і там, у калгасе, толькі пацвярджаюць, што ў групе далёка не ўсё нармальна. Вось чаму я лічу, што ўчарашняя размова - вельмі важны пачатак. Яна будзе карыснай, павучальнай не толькі для Зарэчнага. І добра, што выбралі Валодзю Баравога. Ён возьмецца энер...
Не дагаварыўшы, Мікола нечакана закашляўся, моцна, натужна, ажно выступілі слёзы, і я стаў угаворваць яго ісці наверх.
- Бяжы, а то змерзнеш тут зусім. Пагаворым іншым разам.
Падаючы руку, Верас ціха, спагадліва запытаў:
- З Берасця ніякіх навін?
Я адмоўна пакруціў галавою.
- Нічога, Жэня, не перажывай... - паклаў ён руку на маё плячо. - Як кажа Беленькі, што неба ні робіць - усё к лепшаму.
* * *
Замест Надзінага пісьма атрымаў ліст ад сястры.
«Жэнечка, мы доўга не адважваліся пісаць табе аб гэтым. А потым рашылі: рана ці позна ты ўсё роўна пра ўсё дазнаешся. Дык лепш ужо ад нас, чым ад каго іншага.
Словам, браце, такая справа. Надзя Апанасенкава выходзіць замуж. Недзе яшчэ ў канцы верасня, як усе студэнты раз'ехаліся на бульбу, яна ўзяла даведку, што захварэла, і не паехала, была дома. І ўвесь гэты месяц сустракалася з Іванам Пятровічам. Спачатку трохі саромеліся, хаваліся ад людзей, а потым пачалі хадзіць у адкрытую.