ДОМ НА ВУЛIЦЫ ВIКТОРА ГЮГО (ПАРЫЖ)
Пасля выпадку ў Гайд-парку шмат дзе адбылiся падобныя здарэннi. Яны не так звярталi на сябе ўвагу, бо не мелi смяротных вынiкаў. Аднак то тут, то там на нашай планеце з аднолькавай хуткасцю ўзнiкалi гэтыя загадкавыя капцы. Некаторыя з iх iснуюць нават i цяпер. У прыватнасцi, я назаву капцы на Эенскай раўнiне (Францыя), у Перыгордзе, у Рошнаве (Валахiя, Румынiя) i ў Iтапуры (Бразiлiя).
Але гэтая мiстычная рыдлёўка, якая нiбы практыкавалася толькi на незаселеных участках зямлi, цяпер збiралася перакiнуцца i на будынкi. 24 красавiка, апоўднi, прахожыя былi здзiўлены нейкiм незразумелым гукам, якi адны параўноўвалi са свiстам шаблi, другiя - тонкага i вельмi моцнага струменю пары. Гэта адбылося ў парыжскiм квартале, мiж Трыумфальнай аркай, авеню дэ ля Гранд-Армэ, авеню Марсо i авеню Анры-Мартэн.
Той, хто знаходзiўся насупраць будынка нумар 66 на авеню Вiктора Гюго, бачыў, як на iм з'явiлася вялiкая крывая расколiна; дом два цi тры разы страсянуўся, i паверх з мансардамi, дзе былi пакоi для абслугi, раптам спляскаўся, нiбы ад моцнага нацiску. У вокнах, на балконах з'явiлiся спалоханыя жыхары. На шчасце, дом не абвалiўся, хоць i нагадваў пераламаную папалам лiтару. Пасярод лесвiцы выратавальнiкi ўбачылi шчылiну, зробленую нейкiм нябачным iнструментам. I здавалася нават, што нейкае лязо прайшло па прамалiнейнай траекторыi праз дрэва сходаў, дываны, жалеза парэнчаў.
Мэбля, дываны, карцiны - усё на яго шляху акуратна было разрэзана папалам. Цудам нiхто не пацярпеў. Пакоi абслугi былi пустыя, бо якраз быў час абеду. Адна дзяўчына з трэцяга паверха адчула штуршок i ўбачыла, як яе ложак чымсьцi няроўна рассекла. Ёй не забалела, толькi здалося, нiбы яе ўдарыла слабым электрычным разрадам.
Усё гэта выклiкала нямала меркаванняў. Зноў загаварылi пра сейсм. Некаторыя газеты абвiнавачвалi архiтэктара i домаўладальнiка ў тым, што яны пабудавалi дом з нядобраякасных матэрыялаў. Ад парламента патрабавалi тлумачэння. Урад абяцаў прыняць меры, каб такiя здарэннi больш не паўтаралiся, адначасова паставiўшы пытанне аб даверы. Ён быў пацверджаны галасаваннем.
ПАДАРОЖНIКI
Як i пасля выпадку ў Гайд-парку, за падзеямi на авеню Вiктора Гюго адбылося нямала вельмi падобных здарэнняў. Пра iх мы не будзем расказваць, аднак, як нам сёння здаецца, разумны назiральны чалавек павiнен быў дапусцiць ва ўсiм гэтым нейкую замаскiраваную дзейнасць з пэўнай мэтай. Невядомая нябачная сiла парассякала вялiкiя i малыя дамы ў многiх краiнах. То ў Масачусетсе (ЗША), то ў Данii, то ў Гiшпанii гэтая сiла падымала ў паветра, а потым кiдала ўнiз сялянскiя хаты, разбiваючы iх разам з жыхарамi. У Нью-Йорку на Мэдысан авеню папалам рассекла будынак. Чалавек 50 загiнула ў вынiку гэтых здарэнняў, але паколькi ўсё гэта адбывалася ў розных краiнах i кожны асобны выпадак меў усяго некалькi ахвяр, пра гэта старалiся шмат не гаварыць, тым болей што нiхто нiчога не мог разумна растлумачыць.
Аднак новыя прыгоды ў маi - чэрвенi 1954 года незвычайна ўсхвалявалi ўсю планету. Першай ахвярай стала маладая мурынка з Хартфарда (Канектыкут, ЗША).
Паштальён - адзiны сведка гэтага здарэння - расказваў, што мурынка якраз выходзiла з дома сваiх гаспадароў, калi яе раптам падхапiла i пачало падымаць угору. Са страшэнным крыкам яна ўзляцела на метраў 100, а потым разбiлася аб зямлю. Паштальён сцвярджаў, што не бачыў над ёй нiякiх паветраных апаратаў.
Другiм "паветраплавальнiкам" стаў адзiн таможнiк з Кале (Францыя). Людзi бачылi, як яго таксама вертыкальна падняло ў паветра i хутка панесла цераз пралiў да ангельскага берага. Праз некалькi хвiлiн яго звайшлi на ўзбярэжжы каля Дуўра (Англiя). Таможнiк быў мёртвы, хоць i не меў бачных раненняў. Здавалася, што ён быў асцярожна апушчаны на зямлю. Ён пасiнеў, нiбы вiсельнiк.
Пасля гэтага пачаўся так званы перыяд удалых падарожжаў. Першым чалавекам, якi закончыў сваё "падарожжа" жывы, быў стары жабрак. Нябачная рука схапiла яго ў той момант, калi ён прасiў мiласцiну на цвiнтары сабора Парыжскай Багамацi. Праз 10 хвiлiн ён апусцiўся акурат пад ногi аслупянеламу палiцэйскаму на плошчы Пiкадзiлi-Сэркус (Лондан). Вандроўка не зрабiла яму нiякай шкоды, i ён меў такi выгляд, нiбы падарожнiчаў у зачыненай кабiне, куды не даходзiлi нi вецер, нi святло. Сведкi пачатку падарожжа расказвалi, што жабрак знiк з вачэй, як толькi адарваўся ад зямлi. Такiя "падарожжы" часам працягвалiся некалькi тыдняў. Цяпер iх лiчылi даволi камiчнымi, бо ведалi, што яны не з'яўляюцца небяспечнымi. Здавалася, што самая багатая фантазiя кiруе нябачнай рукой. Аднойчы маленькая дзяўчынка з Данвера (Каларада, ЗША) апынулася сярод расейскай раўнiны. А зубны ўрач з Сарагосы (Гiшпанiя) аказаўся ў Стакгольме. Найболей гаварылi пра падарожжа месьё Марка Лефо - ганаровага старшынi французскага Сената, якi ўзляцеў у Люксембургскiм садзе (Парыж) i быў дастаўлены на бераг возера Антарыо (Канада). Ён скарыстаў гэта, каб зрабiць падарожжа па Канадзе. Калi ён вярнуўся на радзiму, яго з трыумфам сустрэлi на вакзале Буа-дэ-Булонь. Магчыма, гэтая мiжвольная рэклама шмат паспрыяла таму, што яго ў 1956 годзе выбралi прэзiдэнтам Рэспублiкi.
Заўважылi, што адзенне ўсiх "падарожнiкаў" пасля прызямлення было ў плямах ад нейкай чырванаватай вадкасцi. Гэта, бадай, было адзiнай нязручнасцю ўвогуле бяскрыўдных прыгод. Праз 2 месяцы падарожжы спынiлiся, каб даць месца новым, яшчэ больш загадкавым падзеям. Пачатак iм паклаў эпiзод, якому далi назву "дзве сям'i".
ПРЫГОДЫ ДЗВЮХ СЕМ'ЯЎ
Першая сям'я - маладая французская пара - жыла ў невялiкiм доме ў гарадку Нэi-сюр-Сэн, паблiзу Парыжа. Жак Мартэн, муж, эрудыт, аўтар дысертацыi аб жыццi вядомага французскага пiсьменнiка i дыпламата Поля Марана, чалавек спартыўнага складу, - працаваў у лiцэi Пастэра. Жак меў чацвёра дзяцей. 3 лiпеня апоўначы мадам Мартэн толькi паспела заснуць, як пачула той свiст, пра якi мы ўжо расказвалi. Яна адчула лёгкi штуршок, i ёй падалося, нiбы яна з вялiкай хуткасцю ўзнiмаецца ў паветра. Расплюшчыўшы вочы, яна здзiвiлася, убачыўшы свой пакой, залiты блакiтным месячным святлом. У пакоi, аднак, не хапала адной сцяны. Потым мадам Мартэн заўважыла, што яна ляжыць на краi ложка, рассечанага папалам, а злева, там, дзе некалькi секунд назад ляжаў яе муж, - бездань, над якой зiхацяць зоркi. У жудасцi яна адкiнулася на той край ложка, якi яшчэ стаяў трывала. Ложак меў толькi 2 ножкi, але не хiстаўся. Гэта здзiвiла i разам трохi супакоiла мадам Мартэн. Потым яна адчула, што больш ужо не падымаецца, а хутка перамяшчаецца па прамой лiнii; урэшце ёй кальнула ў сэрца так, як гэта бывае, калi апускаешся ў лiфце, i яна здагадалася, што пачала знiжацца. Мадам Мартэн уявiла, як яна ўпадзе i насмерць разаб'ецца, i ўжо заплюшчыла вочы, чакаючы фатальнага прызямлення. Аднак усё адбылося iнакш: яна мякка асела на зямлю, паглядзела вакол сябе i нiчога не ўбачыла. У пакоi стаяла цемра. Вось працяг яе расказу: