Ну ж і Каляды ўдаліся ў паноў Кубліцкага ды Заблоцкага! Частаваліся хто чым хацеў: хто — кілбасамі, хто — аўсом, хто — марцыпанамі, хто цукеркамі. Мядзведзю асабліва рэпа спадабалася. Ён проста роў ад задавальнення, хоць вушы затыкай:
— Ды я за ўсё сваё мядзведжае жыццё такой рэпы не каштаваў! Салодкая, як мёд!
Кот Буркун сабраў усю сваю мышыную хэўру, і яны тут жа паказалі ў старой шафе батлейку — спектакль пра вайну мышэй з жабамі, у якой перамаглі, вядома ж, мышы. Паны Кубліцкі ды Заблоцкі, добра падсілкаваўшыся ды лыкнуўшы кілішак, выйшлі на надворак ды як бабахнулі з дзедавай стрэльбы! Кажуць, чуваць было ажно ў палацы князя Дрыгайлы, а гарох аж да Смургоняў далятаў. Вось гэта было дык салютаванне.
А ўначы, калі свята адгрукацела, адспявала, адстукала, адскакала, ціха стала ў сядзібе паноў Кубліцкага ды Заблоцкага. Зоркі цененька зазвінелі ў небе, бы крышталёвыя. Госці паснулі. Толькі паноў сон аніяк не браў, усё яны звыкнуцца не маглі з тым, што доля нарэшце тварам да іх абярнулася.
— А ўсё-ткі няблага жыць у гэтым свеце, пане Заблоцкі! — захоплена кажа пан Кубліцкі.
— Ага, ага, — сонным голасам мармыча пан Заблоцкі. — Добра пагулялі... Але вось хто чыгуны ды лыжкі заўтра мыць будзе? Толькі адразу папярэджваю: не я! Не шляхецкая гэта справа — чыгуны мыць...
ПАСЛЯСЛОЎЕ
Гасцей прыемней сустракаць, чым праводзіць. Вядома, калі гэта чаканыя госці. У гэтым паны Кубліцкі і Заблоцкі самі пераканаліся, калі, сустрэўшы Каляды, Дзеўка Дрыпа, Цар Максімілян, Гарцук, Куранятка зазбіраліся дахаты. Пан Кубліцкі нават пусціў слязіну.
— Не сумуйце, панове, як толькі Каляды — дык мы зноў да вас, — кажуць госці дый раз'язджаюцца памалу. Кот Буркун паноў суцяшае як можа.
— Не тужыце, панове, — муркае ён. — Пан Кубліцкі, годзе вільгаць разводзіць, а то грыбы ў хаце вырастуць! Я ж з вамі застаюся, верны ваш сябра Буркун. Верны, як сабака... тфу, каб яны ўсе спруцянелі! Мышы з вамі, рэпа з вамі, дукаты ў куфэрку з вамі! Чаго яшчэ жадаць! Новых прыгодаў! Не турбуйцеся! Яны будуць! З такімі шалапутамі, як вы, яны заўсёды будуць здарацца. Але, можа, за тое я вас і люблю!.. Праўду казаў. З панамі яшчэ шмат прыгод надарылася. Вандравалі яны вакол свету, хадзілі ў сваты, здабывалі ў балоце закляты скарб. Пра ўсё пра гэта ды пра іншае я вам распавяду, толькі дайце крышку пярэдыху. На ўсё свой час.
СЛОЎНІК
Атрамант – чарніла.
Аранжык — апельсін.
Ахмістрыня — жанчына, што вядзе гаспадарку ў заможным доме.
Барыла — двухдонная бочачка для напояў.
Вікторыя — перамога.
Віцінар — ветэрынар.
Газард — азарт, напал.
Грандзёж — вэрхал, бойка.
Гутнік — шклароб.
Двабой — дуэль.
Дзіда — піка.
Дрыкгант — старадаўняя парода коней, апісаная ў свой час У.Караткевічам.
Дукат — старажытная залатая манета.
Зямная куля — зямны шар.
Жамяра — насякомае.
Карчага — вялікая гліняная пасудзіна для захоўвання збажыны, мёду, віна ды інш.
Кумпяк — верхняя частка свіной нагі.
Ламанцы — печыва з пшанічнай мукі, мёду і тоўчанага маку.
Лыцар — рыцар.
Людзі паспалітыя — людзі добрыя.
Манкіраваць — падманваць, махляваць.
Наладаваць — напхаць.
Паказваць на мігах — паказваць жэстамі.
Планіда — лёс, доля.
Пляц — плошча.
Прынажытак — барыш, утаргаваныя грошы.
Руля — ствол.
Рыхтык — якраз як; кропля ў кроплю
Скабы — рэбры
Скрыдлы — крылы.
Смарагд — ізумруд.
Сочыва — варэнне.
Срога — строга.
Статут — звод законаў.
Сурдут — мужчынская вопратка з доўгімі паламі.
Сячкарня — машына для рэзкі саломы на корм.
Талер — старажытная манета.
Фальварак — панская сядзіба.
Фіцьмаршал — фельдмаршал.
Цынамона — карыца.
Цэбар — драўляны посуд з клёпак з вушкамі.
Чапяла — жалезны кручок з ручкай для пераносу патэльні.
Шмалец — гусіны тлушч.
Шпацыр — прагулянка.
Шыхт — строй.
Шэлег — старажытная дробная манета.