Пару хвілін ён аддзімаўся, сплёўваў твань, потым нырнуў, кульнуўся ўніз галавою, з сілаю адштурхнуўся нагамі ад лодкі. На гэты раз ён нічога ня ўбачыў, а ўсплываючы, грукнуўся галавой аб днішча. Удар атрымаўся такім хвацкім, што Макар, магчыма, ізноў пайшоў бы на дно, калі б перапужаны напарнік не схапіў яго за чупрыну.
... Набіўшы вялізны гузак на макаўцы, ён доўга ляжаў у лодцы, падсунуўшы пад галаву кашулю і насуплена пазіраў то на высокае неба, то на прагнутую, зьлёгку пачырванелую шваграву сьпіну. Лавіць рыбу прапала ахвота, да таго ж напарнік без акуляраў нічога ня бачыў; прапала ахвота й пацьвельваць гэтага ёлупня, таму Макар і ляжаў незварушна, маракуючы, што на наступным тыдні ізноў давядзецца ехаць на пільню і што заўтра трэба будзе паглядзець валёнкі, якія прывёз Базыль, выбраць меншыя і зрабіць маці апоркі. Неўпрыкмет навалілася дрымота. Макар пазяхнуў, накрыў твар кашуляй, зьбіраючыся задрамаць, ды тут левае вуха казытнула напятае ракатаньне. Ракатаў «беларус» - ехаў ад бальшака да возера, прычым напрасткі, кустамі, бо чутна было, як трашчала ламачча. Макар ссунуў з вачэй кашулю, зірнуў на бераг.
Трактар вырваўся з кустоў, раскоціста пад'ехаў да вады і з кабінкі вылезьлі спачатку дзядзькавы сусед Лёшка Мандрык, а потым браты Бадуновы - Юрка ды Пецька. Дрымота зьляцела з павекаў, Макар стаў ва ўвесь рост, засьвістаў у чатыры пальцы і хлопцы на беразе, прыклаўшы да брывоў далоні, засьвісталі ў адказ. У наступнае імгненьне Макар схапіў фанэрыну і стаў энэргічна заграбаць ля кармы, забыўшыся на «катвігу», якая не давала лодцы зварухнуцца зь месца.
- Стая-аць! - галёкнуў Лёшка Мандрык, калі лодка шарханула дном аб прыбярэжны пясок: Лёшка два разы цягнуў лямку на аршанскай зоне і, пры сустрэчы, заўсёды гукаў альбо гэтае слова, альбо яшчэ больш кароткае: «Сюд-да-а!»
Прыяжджаючы ў Бычкі, Макар часьцяком спансіраваў мясцовых хлопцаў, таму тыя і ўзрадаваліся, убачыўшы спансэра, і не пасьпеў той выйсьці з лодкі, як яны рынулі ў ваду і зь вясёлымі мацюкамі ўсьцягнулі пласкадонку на бераг.
Пад'ехалі бычкоўцы не з пустымі рукамі. Малодшы з братоў, трыццацігадовы Юрка, залез у кабіну, перадаў брату шэсьць «фугасаў», а потым, папоркаўшыся ў «бардачку», шпурнуў у ваду - каб спаласнуць - алюміневую конаўку.
Убіўшыся ў цянёк, Лёха Мандрык адкаркаваў сьцізорыкам «фугасіну», скоса глянуў на інтэлігента і Макар, перахапіўшы пагляд, растлумачыў:
- Тамарчын муж. У газэце працуе.
Лёха напоўніў конаўку, перадаў Тамарчынаму мужу, але той страсянуў галавой.
- Пакрыўдзіць хочаш? - вусьцішна прасіпеў Мандрык і гарадзкі госьць, намацаўшы пасудзіну, стаў глытаць трунак, дробна стукаючы па конаўцы зубамі.
Віно - хахляцкае «Яблучне» - пілі нетаропка, з бадзёрым крэканьнем, са штохвілінным прыпальваньнем цыгарэтаў і з гэткім жа штохвілінным ляпаньнем па карках: тут, у цяньку, лютавала камарэча. Кожнага разу, глынуўшы «чарвіўкі», Лёха пачынаў апавядаць пра калгаснага старшыню, але, ляпнуўшы па карку і мацюкнуўшыся, зьбіваўся на іншыя тэмы. І вось, выліўшы ў конаўку рэшты віна з апошняй пляшкі, Лёха абвесьціў, што заўтра ж спаліць катэдж, які старшыня пабудаваў на ўскраіне Азярышча і, працягнуўшы конаўку гарадзкому госьцю, наставіў на таго ашклянела-патрабавальныя вочы. За ўсю бяседу Тамарчын муж не прамовіў ні слова, але цяпер, адчуўшы, што трэба нешта сказаць, з урачыстай павольнасьцю ўзяў конаўку, ікнуў, праліўшы трунак, і маліцьвенна прастагнаў:
- Цудоўныя хлопцы!
Уліўшы ў глотку рэшткі пітва, ён квола пасьміхнуўся, кульнуўся на траву і, заплюшчыўшы вочы, ледзь чутна паўтарыў:
- Цудоўныя!
Дахаты ехалі на рамонтнай лятучцы, соўгаючы азадкамі па жалезнай скрыні, у якой увесь час штосьці бразгала. Галава шваграва матлялася, што ў хворага гусака (на адным з паваротаў швагра зьехаў са скрыні, стукнуўся скроньню аб бляшаную буду), таму Макар абдымаў сваяка за шыю і калі той зьяжджаў убок, мацніў абдоймы і, па прыкладу Лёхі Мандрыка, гукаў:
- Сядзе-эць!
І чым ямчэй абдымаў Макар сваяка, тым большай павагай да яго прасякаўся.
- Ну скажы, на што ты паклаў сваё жыцьцё? - выгукнуў Макар на чарговым павароце і сваяк, бліснуўшы бельмамі вачэй, здушана вякнуў і выбухнуў ванітамі.
Макар пякельна скрывіўся, падхапіў з-пад ног рызьзё, каб выцерці падлогу, ды тут чарговая порцыя ванітаў агіднай цеплынёй кранулася карку. Хвіліну Макар стаяў вокраччу, утаймоўваючы балесныя спазмы, а потым, тузануўшыся ўсім целам, падцягнуў да сябе пакарабачанае вядро, якое матлялася ад сьценкі да сьценкі.
Ён выкуліўся з сестрынага пад'езду ў той міг, калі на небасхіле запаляліся самыя дробныя зоркі і таропка пайшоў да воданапорнай калёнкі. Сьцягнуўшы праз голаў кашулю, ён падставіў карак пад бойкі струмень і гракнуў, ды так гучна, што на другім канцы Азярышча абудзіліся сабакі. Сабакі забрахалі ў Зарэччы, потым недзе ля аўтастанцыі, нарэшце сонна рыкнулі зусім побач - за плотам «Сельгастэхнікі».