ІБІС
Ведаю, кану я ў вечнасць адразу,
Мне не пазбегнуць магілы…
Навошта ж лацінская, мёртвая назва
Драчыку-птушцы з далёкага Ніла?
АЛКАГОЛІ
(1898–1913)
ЗОНА
(Паэма)
О Эйфель, наш пастыр — стальны чалавеча,
Нарэшце ад свету старога стаміўся і ты.
Раніцай гэтай гуртамі авечак
Бляюць над ракою масты.
Табе надакучыла жыць сярод рымлян
і грэкаў антычных,
Аўтамабіль тут здаецца істотай адсталай, апалітычнай.
Толькі рэлігія — гэта яшчэ ў навіну, яшчэ не за бортам,
Як і ангары нядаўна адкрытага аэрапорта.
Спее ў Еўропе пасеў хрысціяпства — ніяк пе даспее.
Вы, папа Пій, хоць дзесяты,
а самы сучасны з усіх еўрапеец.
Ты ж, на каго пазірае праз вокны ўвесь горад,
угнуў галаву —
Сорам ці грэх цябе мучыць? Ты не зайшоў у царкву.
Стаў каля тумбы, чытаеш афішы крыклівага свету.
Вось вам паэзія раніцы гэтай, а проза — ў газетах.
За дваццаць сантымаў — паўтома забойства, крымвышуку
і паліцэйскіх аблаў,
Здымкаў персон знакамітых і тысяча розных аб’яў.
Раніцай я тую вуліцу бачыў,
вось назву забыў у хадзьбе,
Сонца на ёй трапятала, быццам на меднай трубе.
Чуў, як сірэна правыла тры разы — пара на работу!
І запрагалася цяглае быдла у ярмо па суботу:
Людзі фабрычныя, тэхперсанал
і красуні кантор — сакратаршы
У будні чатыры разы прабягаюць і кросы і маршы,
То на работу трушком, то спяшаць па сігналу «канчай!»
Полудзень з’есці ў кафэ — бутэрброд свой і чай —
I — цераз вуліцу зноў у ярмо, аж пакуль не дахаты.
Іх па дарозе са сцен атакуюць афішы, плакаты —
Клічуць, крычаць, спакушаюць і лаюцца ўслед,
Як папугаі.
I ўсё-такі, гэта — мой свет.
Я люблю тую вуліцу абаяльную, індустрыяльную,
Дзесьці паміж Омап-Т’евілем і авеню дэ Тэрна.
У Парыжы яна
Шуміць ад відна да відна.
Вось яна, маладая,
ты ж толькі ва ўзросце дзіцяці,
У блакітнае з белым прыбрала цябе твая маці.
Ты — набожны, пачуццяў душа твая поўная,
Разам з сябрам Далізам Рэнэ
захапляешся помпай царкоўнаю.
Вечар. Дзевяць гадзін. Ледзь сінее газніца.
З дартуара пабеглі крадном
да світання ў капліцы маліцца,
I тады глыбінёй аметыста — адвечнай, яскравай,
Загарыцца ў тваім уяўленні хрыстова слава.
Гэта — кветка лілеі, паходні агонь непагасны,
Гэта — светач, і ў светача рыжага воласу пасмы,
Гэта — сын бледнатвары няўцешнай пакутніцы маці,
Гэта — вечназялёнае дрэва ўсіх літургій і пацер,
Гэта — гонару, вечнасці мера па роду і віду,
Гэта — эорка шасціканцавая Давіда;
Гэта — бог, што ў пятніцу памірае,
А ў нядзелю ўваскрасае;
Гэта — той наш Хрыстос,
што ўзнімаецца ў неба бязмежную сінь,
Пабіваючы ўсе заваёвы вяршынь і вышынь.
Зрэнка вока — Хрыстос…
О дваццатая зрэнка — наш век!
Стаўшы птушкай, вышэй за Хрыста узляціць
твой акрылены сын — Чалавек.
Д’яблы з пякельнага кодла падымуць галовы, як змеі,
Засыкаюць: «Ён пераймае ўсё
ў Шымана-мага з былой Іудзеі!»
Чэрці закрэкчуць, як жабы вясною на лёдзе:
«Раскрыжаваць яго трэба!
На крыж! Крылы ж украў гэты злодзей»
З лямантам рынуць анёлы ў вышыні
да першага там летуна:
«Вось табе й на!»
Ікар і Янох, і Ілья, Апалоній з Ціяна
Падлятаюць да першага аэраплана.
Праўда, часам яны віражыруюць: трэба ж дарогу
Даць і такім, што святыя дары перакідваюць богу.