Выбрать главу

ІБІС

Ведаю, кану я ў вечнасць адразу, Мне не пазбегнуць магілы… Навошта ж лацінская, мёртвая назва Драчыку-птушцы з далёкага Ніла?

АЛКАГОЛІ

(1898–1913)

ЗОНА

(Паэма)
О Эйфель, наш пастыр — стальны чалавеча, Нарэшце ад свету старога стаміўся і ты. Раніцай гэтай гуртамі авечак Бляюць над ракою масты. Табе надакучыла жыць сярод рымлян                                                         і грэкаў антычных, Аўтамабіль тут здаецца істотай адсталай, апалітычнай. Толькі рэлігія — гэта яшчэ ў навіну, яшчэ не за бортам, Як і ангары нядаўна адкрытага аэрапорта. Спее ў Еўропе пасеў хрысціяпства — ніяк пе даспее. Вы, папа Пій, хоць дзесяты,                                       а самы сучасны з усіх еўрапеец.
Ты ж, на каго пазірае праз вокны ўвесь горад,                                                                 угнуў галаву — Сорам ці грэх цябе мучыць? Ты не зайшоў у царкву. Стаў каля тумбы, чытаеш афішы крыклівага свету. Вось вам паэзія раніцы гэтай, а проза — ў газетах. За дваццаць сантымаў — паўтома забойства, крымвышуку                                                         і паліцэйскіх аблаў,
Здымкаў персон знакамітых і тысяча розных аб’яў. Раніцай я тую вуліцу бачыў, вось назву забыў у хадзьбе, Сонца на ёй трапятала, быццам на меднай трубе. Чуў, як сірэна правыла тры разы — пара на работу! І запрагалася цяглае быдла у ярмо па суботу: Людзі фабрычныя, тэхперсанал                                     і красуні кантор — сакратаршы У будні чатыры разы прабягаюць і кросы і маршы, То на работу трушком, то спяшаць па сігналу «канчай!» Полудзень з’есці ў кафэ — бутэрброд свой і чай — I — цераз вуліцу зноў у ярмо, аж пакуль не дахаты. Іх па дарозе са сцен атакуюць афішы, плакаты — Клічуць, крычаць, спакушаюць і лаюцца ўслед, Як папугаі. I ўсё-такі, гэта — мой свет. Я люблю тую вуліцу абаяльную, індустрыяльную, Дзесьці паміж Омап-Т’евілем і авеню дэ Тэрна. У Парыжы яна Шуміць ад відна да відна. Вось яна, маладая,                            ты ж толькі ва ўзросце дзіцяці, У блакітнае з белым прыбрала цябе твая маці. Ты — набожны, пачуццяў душа твая поўная, Разам з сябрам Далізам Рэнэ                                     захапляешся помпай царкоўнаю. Вечар. Дзевяць гадзін. Ледзь сінее газніца. З дартуара пабеглі крадном                                       да світання ў капліцы маліцца, I тады глыбінёй аметыста — адвечнай, яскравай, Загарыцца ў тваім уяўленні хрыстова слава.
Гэта — кветка лілеі, паходні агонь непагасны, Гэта — светач, і ў светача рыжага воласу пасмы, Гэта — сын бледнатвары няўцешнай пакутніцы маці, Гэта — вечназялёнае дрэва ўсіх літургій і пацер, Гэта — гонару, вечнасці мера па роду і віду, Гэта — эорка шасціканцавая Давіда; Гэта — бог, што ў пятніцу памірае, А ў нядзелю ўваскрасае; Гэта — той наш Хрыстос,                           што ўзнімаецца ў неба бязмежную сінь, Пабіваючы ўсе заваёвы вяршынь і вышынь.
Зрэнка вока — Хрыстос… О дваццатая зрэнка — наш век! Стаўшы птушкай, вышэй за Хрыста узляціць                                         твой акрылены сын — Чалавек.
Д’яблы з пякельнага кодла падымуць галовы, як змеі, Засыкаюць: «Ён пераймае ўсё                                        ў Шымана-мага з былой Іудзеі!» Чэрці закрэкчуць, як жабы вясною на лёдзе: «Раскрыжаваць яго трэба!                         На крыж! Крылы ж украў гэты злодзей»
З лямантам рынуць анёлы ў вышыні                                                    да першага там летуна:            «Вось табе й на!» Ікар і Янох, і Ілья, Апалоній з Ціяна Падлятаюць да першага аэраплана. Праўда, часам яны віражыруюць: трэба ж дарогу Даць і такім, што святыя дары перакідваюць богу.