Каханне, як рака, плыве далёка,
Мінае і сплывае.
О, як жыццё ідзе марудным крокам!
Адна надзея ўзнялася высока.
Гадзіннік выбіў: ноч ідзе,
Застаўся я, прамчаўся дзень.
Знікаюць дні і тыдпі ўсе таемна.
Ні час і ні каханне
не вернуцца назад…
Пад мостам Мірабо адна нязменна
Струменіць Сена.
Гадзіннік выбіў: ноч ідзе.
Застаўся я, прамчаўся дзень.
ПЕСНЯ НЯШЧАСНАГА У КАХАННІ
*** Багата загінула розных багоў…
Багата загінула розных багоў.
Гэта над імі плачуць ніцыя лозы.
Памерлі:
і Пан, і Хрыстос, і любоў…
Коткі мяўкаюць на двары у знямозе,
I сам я ў Парыжы заплакаць гатоў.
Я ж ведаў: песні ў гонар каралеў,—
Гадоў маіх мінулых нараканні;
I гімн рабоў, як чалавечы гнеў;
Я для сірэн прывабных слухаў спеў,
Я ведаў спеў няшчаснага ў каханні…
Каханне памерла. Дрыжу я, забыты,
Гляджу на куміраў прыгожых ізноў:
Я рысы каханай маёй тут знайшоў,
Над ёй маўзалей збудаваўшы нібыта,
Застаўся адданы, тужлівы, разбіты.
Адданы, як пёс гаспадарскі…
А можа,
Я верны,
як плюшч — ствалу,
як колас — полю,
Як хлопцы-казакі з Запарожжа,
У п’янстве і ў бойках набожныя,
Верныя стэпу свайму і прыволлю.
«Скарыцеся, — так напісаў ім султан, —
Паўмесяца — знак мой
на шыю надзеньце!
Гэта — ярмо найлепшае ў свеце.
Хлопцы-казакі,
прыходзьце ў мой стан,
Я ўладар ваш,
я усемагутны пан.
Як верных слугаў прымаю вас».
З рогату ўсе пакаціліся разам:
Вось навіна:
«Ашчаслівіў ты нас!»
I каля свечкі —
фраза за фразай —
Яны напісалі султану адказ.
АДКАЗ ЗАПАРОЖСКІХ КАЗАКОЎ КАНСТАНЦІНОПАЛЬСКАМУ СУЛТАНУ
Варава — злачынец меншы, чым ты.
Шайтан-Люцыпер і ты — браты.
Выкармлены, як паганцы-анёлы,
На брудэе, памыях,—
ты згінеш, назола,
Справіш без нас свой шабаш вясёлы!
Салонікаў чорных тухлая рыба,
Ты стаў слепавокі,
прагніў твой нос.
Ты — сон жахлівы.
Не ведаеш хіба,
Што маці тваю корчыў дзікі панос —
I ты нарадзіўся ад моцнага згібу.
Падолля любімага нашага
кат,
У больках, струпах тваё цела дурное.
Свінячы лыч, кабыліны зад,
Усе твае скарбы хай пойдуць на тое,
Каб ты аплаціў свае лекі, гад!
*** О Млечны Шлях — ты светлы брат…
О Млечны Шлях — ты светлы брат
Крыніц празрыстых Ханаана.
Мы — целы бедных закаханых,
Мы — весляры, плывем дарогай страт
Да зор, схаваных у туманах.
Нас дэман цягне ў карагод,
І круціць нас,
вядзе за рукі,
I скача чалавечы род.
Пачуўшы скрыпак згубленыя гукі.
Разявіла прадонне чорны рот.
О доля-лёс шалёных каралёў,
Цябе дагэтуль мы не зразумелі.
І для дрыжачых зор я не энаходжу слоў,
Як для жанчын хлуслівых у пасцелі!
Ваш ложак,
як пустыня,
поўны цьмяных сноў.
Прынц-рэгент Луітпольд стары,
Ты апякун манархаў — двух вар’ятаў.
Няўжо не плачаш да зары,
Калі трапечуць светлячкі ўгары,
А ты згадаў свайго кахання свята?
Над светлым возерам, між дрэў,
Палац застаўся без прынцэсы;
Там весні вецер зашумеў,
Там човен з баркаролай-песняй,
Там лебедзя апошні спеў.
Аднойчы ў хвалях тых сівых
Кароль тутэйшы утапіўся.
Як выплыў ён з глыбінь сваіх, —
Зірнуў на свет і зноў забыўся,
I потым назаўсёды сціх.